सम्भोट लिपि

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
सम्भोट लिपि
भाषासभतिब्बती, भुटानी, शेर्पा, योल्मो, डोल्पाली, मुगुम, लाद्दखी, सिक्किमी, तामाङ, गुरुङ, जोङ्खा, छङ्ल्हा
समय काल
c. ६५०–वर्तमान
Parent systems
Child systems
लिम्बु, लेप्चा, फग्पा

सम्भोट लिपि सातम शताब्दीमे तिब्बतक धर्म राजा स्रोङ्चन गम्पो (तिब्बती: སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ།, ५६९–६४९?/६०५–६४९?) कऽ मन्त्री थोन्मि सम्भोटद्वारा (तिब्बती:ཐོན་མི་སམྦྷོ་ཊ།) विकास कएल लिपि छी । सम्भोटद्वारा राजाक अज्ञानुसार भारतक विद्वान लिपिकारसभ सँ शब्द-विद्याक ज्ञान हासिल करि तिब्बतमे वापिस अएलाक बाद अविष्कार केनए छल । ई लिपिमे चारि स्वरवर्ण आ तीस व्यञ्जन वर्णसभ रहल अछि ।

इतिहास[सम्पादन करी]

थोन्मि सम्भोट
सम्भोट लिपिमे लिखित बौद्ध ग्रन्थ

सम्भोट लिपिक आविष्कार सातम शताब्दीक मध्य दिस तिब्बतक धर्म राजा स्रोङ्चन गम्पोक शासनकालमा थोन्मि सम्भोटद्वारा कएल गेल छल ।

मूल वर्णमाला[सम्पादन करी]

सम्भोट लिपिक चारि स्वरवर्णसभ
ཨི་ ཨུ་ ཨེ་ ཨོ་
सम्भोट लिपिक तीस व्यञ्जन वर्णहसभ
ཀ་ ཁ་ ག་ ང་ क वर्ग
ཅ་ ཆ་ ཇ་ ཉ་ च वर्ग
ཏ་ ཐ་ ད་ ན་ त वर्ग
པ་ ཕ་ བ་ མ་ प वर्ग
ཙ་ ཚ་ ཛ་ ཝ་ च़ वर्ग
ཞ་ ཟ་ འ་ ཡ་ श़ वर्ग
ར་ ལ་ ཤ་ ས་ र वर्ग
ཧ་ ཨ་ ह वर्ग

सङ्ख्या[सम्पादन करी]

सम्भोट
मैथिली

चिन्ह आ विराम[सम्पादन करी]

चिन्ह आ विराम नाम कार्य
ཡིག་མགོ་
yig-mgo
पाठक शुरुवात निशान
སྦྲུལ་ཤད།
sbrul-shad
विषय आ उप विषयसभक वर्ग विच्छेद करैत अछि
ཚེག
tseg
सीमाङ्कक
ཆིག་ཤད།
chig-shad
पूर्ण बिराम (पाठक एक खण्ड अन्त जनबैत अछि)
ཉིས་ཤད།
nyis-shad
पूर्ण बिराम (पूर्ण विषयक अन्त जनबैत अछि)
བསྡུས་རྟགས།
bsdus-rtags
पुनरावृत्ति
ཨང་ཁང་གཡོན་པ།
ang-khang gyon
बामा कोष्ठ
ཨང་ཁང་གཡས་པ།
ang-khang gyas
दाहिना कोष्ठ

वर्गीकरण[सम्पादन करी]

सम्भोट लिपि प्रयोग केनिहार देश[सम्पादन करी]

  • चीन
  • तिब्बत
  • भुटान
  • नेपाल
  • भारत
  • मङ्गोलिया

सम्भोट लिपि प्रयोग केनिहार जाति[सम्पादन करी]

  • भुटानी
  • तिब्बती
  • शेर्पा
  • जिरेल
  • गुरुङ
  • डोल्पाली
  • तामाङ
  • मुकुबसी
  • योल्मो
  • लद्दाखी
  • सिक्किमिस
  • अरुणाचल बसी

सन्दर्भ सामग्री[सम्पादन करी]

बाह्य लिङ्कसभ[सम्पादन करी]

एहो सभ देखी[सम्पादन करी]