इन्डो-आर्यन भाषा परिवार

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
इन्डो-आर्यन
हिन्द समूह
भौगोलिक
वितरण
दक्षिण एसिया; ९० करोड मातृभाषी
भाषिक वर्गीकरणहिन्द-युरोपेली
  • इन्डो-इरानी
    • इन्डो-आर्यन
मूल-भाषामूल इन्डो-आर्यन
उपभागसभ
आइएसओ ६३९-२ / inc
Linguasphere७५-(phylozone)
ग्लोटोलगindo1321[१]
{{{mapalt}}}
सन् १९७८ कऽ नक्सामे दक्षिण एसिया भरि रहल इन्डो-आर्यन भाषासभक फैलावट देखाएल गेल अछि । बुन्दा या डीर भेल क्षेत्र बहुभाषीक अछि ।

इन्डो-आर्यन भाषा परिवार (अङ्ग्रेजी: Indo-Aryan language family) इन्डो-इरानी भाषा परिवारक शाखा छी जे अपने आपमे बहुत वृहद भारोपेली भाषा परिवारक शाखा छी । ई भाषा परिवारक मातृभाषीकें इन्डो-आर्यन गण कहल जाइत अछि । ई भाषा परिवारक मातृभाषी प्रयोक्तासभक जनसङ्ख्या सम्पूर्ण भारोपेली भाषा परिवारक मातृभाषीक आधा जनसङ्ख्या रहल अछि । तहिना इन्डो-आर्यन भाषासभ सम्पूर्ण भारोपेली भाषासभक आधासँ बेसी सङ्ख्यामे उपस्थित अछि । ई भाषा परिवारक भाषासभ एके टा मूल भाषासँ विकसित भेल अछि -- मूल इन्डो-आर्यन भाषा (Proto-Indo-Aryan language) ।

ई भाषा परिवारक मुख्य भाषा हिन्दुस्तानी भाषा (हिन्दी-उर्दू भाषा) (३२.९ करोड)[२], बङ्गाली भाषा (२४.२ करोड)[३], पञ्जाबी भाषा (१० करोड)[४], आदि रहल अछि ।

इतिहास[सम्पादन करी]

ई भाषाक उत्पत्ति एक प्राचिन निर्मित मूलभाषासँ भेल अछि । वैदिक संस्कृत भाषा सभसँ पुरान इन्डो-आर्यन भाषा छी ।

भाषासभ[सम्पादन करी]

ई भाषा परिवारकें ७ क्षेत्रिय शाखामे विभाजन कएल गेल अछि ।

दारदार भाषासभ[सम्पादन करी]

दारदार भाषासभ

पहाडी भाषासभ (उत्तरी क्षेत्र)[सम्पादन करी]

पहाडी भाषासभमे निम्नलिखित भाषा अवैत अछि:

उत्तरपश्चिमी क्षेत्र[सम्पादन करी]

पश्चिमी क्षेत्र[सम्पादन करी]

केन्द्रिय क्षेत्र[सम्पादन करी]

पूर्वी क्षेत्र[सम्पादन करी]

दक्षिणी क्षेत्र[सम्पादन करी]

सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin तथा अन्य, सं (2016). "Indo-Aryan". Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. http://glottolog.org/resource/languoid/id/indo1321. 
  2. Standard Hindi first language: 260.3 million (2001), as second language: 120 million (1999). Urdu L1: 68.9 million (2001-2014), L2: 94 million (1999): Ethnologue 19.
  3. Bengali or Bangla-Bhasa, L1: 242.3 million (2011), L2: 19.2 million (2011), Ethnologue
  4. "världens-100-största-språk-2010"Nationalencyclopedin। Govt. of Sweden publication। अन्तिम पहुँच 30 August 2013

बाह्य जडीसभ[सम्पादन करी]

एहो सभ देखी[सम्पादन करी]