"नीम" के अवतरणसभमे अन्तर

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
No edit summary
पङ्क्त्ति २: पङ्क्त्ति २:
[[File:Azadirachta indica MHNT.BOT.2007.40.124.jpg|thumb|नीम की निबौली ]]
[[File:Azadirachta indica MHNT.BOT.2007.40.124.jpg|thumb|नीम की निबौली ]]


'''नीम''' भारतीय मूल क एक पूर्ण पतझड़ वृक्ष छी। ई सदिसभ सँ समीपवर्ती देश- [[पाकिस्तान]], [[बांग्लादेश]], [[नेपाल]], [[म्यानमार]] ([[बर्मा]]), [[थाईलैंड]], [[इंडोनेशिया]], [[श्रीलंका]] आदि देश मे पावल जाएत रहल अछी। परन्तु विगत लगभग डेढ़ सौ वरिष मे ई वृक्ष [[भारतीय उपमहाद्वीप]] क भौगोलिक सीमा क लांघ करी [[अफ्रीका]], [[आस्ट्रेलिया]], [[दक्षिण पूर्व एशिया]], दक्षिण एवं मध्य [[अमरीका]] तथा दक्षिणी प्रशान्त [[द्वीपसमूह]] के अनेक उष्ण आर उप-उष्ण कटिबन्धीय देश मे सेहो पहुँच चुकल अछी। एकर वानस्पतिक नाम ‘Melia azadirachta अथवा Azadiracta Indica’ छी।
'''नीम''' भारतीय मूल क एक पूर्ण पतझड़ वृक्ष छी। ई सदिसभ सँ समीपवर्ती देश- [[पाकिस्तान]], [[बांग्लादेश]], [[नेपाल]], [[म्यानमार]] ([[बर्मा]]), [[थाइल्याण्ड]], [[इन्डोनेसिया]], [[श्रीलंका]] आदि देशमे पावल जाएत रहल अछी। परन्तु विगत लगभग डेढ़ सौ वरिष मे ई वृक्ष [[भारतीय उपमहाद्वीप]]क भौगोलिक सीमाक लांघ करी [[अफ्रिका]], [[अस्ट्रेलिया]], [[दक्षिण पूर्व एसिया]], दक्षिण एवं मध्य [[अमेरिका]] तथा दक्षिणी प्रशान्त [[द्वीपसमूह]]के अनेक उष्ण आर उप-उष्ण कटिबन्धीय देश मे सेहो पहुँच चुकल अछी। एकर वानस्पतिक नाम Melia Azadirachta अथवा Azadiracta Indica छी।


== वर्णन ==
== वर्णन ==
[[File:Neem (Azadirachta indica) leaves & flowers in Kolkata W IMG 6199.jpg|left|thumb|नीम]]
[[File:Neem (Azadirachta indica) leaves & flowers in Kolkata W IMG 6199.jpg|right|thumb|नीम]]


[[File:Hareli Festival.jpg|thumb|हरेली पर्वके अवसर पर नीमके साथ [[छत्तीसगढ़]]क एक ग्रामीण]]
[[File:Hareli Festival.jpg|thumb|हरेली पर्वके अवसर पर नीमके साथ [[छत्तीसगढ़]]क एक ग्रामीण]]
पङ्क्त्ति १६: पङ्क्त्ति १६:
==सन्दर्भ सामग्रीसभ==
==सन्दर्भ सामग्रीसभ==
{{reflist}}
{{reflist}}
{{टिप्पणीसूची}}


==बाह्य जडीसभ==
==बाह्य जडीसभ==

* [http://tempweb34.nic.in/xneem/html/main.php प्रकृति की अनमोल निधि - नीम] : लेखक - डॉ॰ उमेश दत्त तिवारी
* [http://tempweb34.nic.in/xneem/html/main.php प्रकृति की अनमोल निधि - नीम] : लेखक - डॉ॰ उमेश दत्त तिवारी
* [http://books.google.co.in/books?id=UhCpbzBZ_vEC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false *औषधीय पौधों की खेती] (गूगल पुस्तक ; लेखक - मुकेश कुमार)
* [http://books.google.co.in/books?id=UhCpbzBZ_vEC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false *औषधीय पौधों की खेती] (गूगल पुस्तक ; लेखक - मुकेश कुमार)


==एहो सभ देखी==
{{औषधिय पौधा}}
{{आयुर्वेदिक औषधोपचारसभ}}


[[श्रेणी:नेपालक वनस्पतिसभ]]
[[श्रेणी:नेपालक वनस्पतिसभ]]

अन्तिम परिवर्तन २२:२०, २५ दिसम्बर २०१६

नीम का वृक्ष
नीम की निबौली

नीम भारतीय मूल क एक पूर्ण पतझड़ वृक्ष छी। ई सदिसभ सँ समीपवर्ती देश- पाकिस्तान, बांग्लादेश, नेपाल, म्यानमार (बर्मा), थाइल्याण्ड, इन्डोनेसिया, श्रीलंका आदि देशमे पावल जाएत रहल अछी। परन्तु विगत लगभग डेढ़ सौ वरिष मे ई वृक्ष भारतीय उपमहाद्वीपक भौगोलिक सीमाक लांघ करी अफ्रिका, अस्ट्रेलिया, दक्षिण पूर्व एसिया, दक्षिण एवं मध्य अमेरिका तथा दक्षिणी प्रशान्त द्वीपसमूहके अनेक उष्ण आर उप-उष्ण कटिबन्धीय देश मे सेहो पहुँच चुकल अछी। एकर वानस्पतिक नाम Melia Azadirachta अथवा Azadiracta Indica छी।

वर्णन

नीम
हरेली पर्वके अवसर पर नीमके साथ छत्तीसगढ़क एक ग्रामीण

पारिस्थितिकी

उपयोग

सन्दर्भ सामग्रीसभ

बाह्य जडीसभ

एहो सभ देखी