स्वामीनारायण अक्षरधाम (न्यू जर्सी)
| स्वामीनारायण अक्षरधाम Swaminarayan Akshardham | |
|---|---|
 रोबिन्सभिल्ले, न्यू जर्सी मे अक्षरधाम | |
| अवस्थिति | |
| स्थान: | रोबिन्सभिल्ले, मर्सर काउन्टी, न्यू जर्सी, संयुक्त अधिराज्य |
| निर्देशाङ्क: | ४०°१५′१५″उ॰ ७४°३४′४०″प॰ / ४०.२५४१७°N ७४.५७७७८°Wनिर्देशाङ्क: ४०°१५′१५″उ॰ ७४°३४′४०″प॰ / ४०.२५४१७°N ७४.५७७७८°W |
| कला आ संस्कृति | |
| वास्तुशैली: | |
| शिलालेख: | आध्यात्मिक-सांस्कृतिक परिसर |
| ऐतिहासिक पृष्ठभूमि | |
| निर्माणकर्ता: | |
| वेबसाइट: | baps.org |
बीएपीएस स्वामीनारायण अक्षरधाम न्यू जर्सीक रोबिन्सभिल्लेमे १८३ एकड जमिनमे फैललऽ हिन्दू मन्दिरक परिसर छी जाहिमे अक्षरधाम मन्दिर, पारम्परिक मन्दिर, स्वागत केन्द्र, सङ्ग्रहालय, आ आयोजनक स्थान सम्मिलित अछि ।[१]सन् २०१४ मे बीएपीएस श्री स्वामीनारायण मन्दिरक उद्घाटनक पश्चात ८ अक्टूबर, २०२३ मे अक्षरधाम मन्दिर केरऽ उद्घाटन दुनिया केरऽ २टा सभसँ पैघ हिन्दू मन्दिरक रूपमे कएल गेल ।[२][३][४]ई मन्दिर १९१ फिट ऊँच आ न्यू योर्क शहरसँ ९९ किलोमिटर दक्षिणमे स्थित अछि ।[३]
बीएपीएस श्री स्वामीनारायण मन्दिर[सम्पादन करी]
बीएपीएस श्री स्वामीनारायण मन्दिर जे न्यू जर्सीकें रोबिन्सभिल्लेमे स्थित अछि ओ बीएपीएस स्वामीनारायण संस्थाद्वारा निर्मित एवम् प्रमुख स्वामी महाराजद्वारा अभिषिक्त (पवित्र कएल गेल) एकटा हिन्दू पूजास्थल छी | महन्त स्वामी महाराजकें नेतृत्वमे बीएपीएस स्वामीनारायण संस्था हिन्दू धर्मक स्वामीनारायण शाखाक सम्प्रदाय अछि | ई मन्दिर हाथसँ बनाएल गेल इटालियन क्यारारा सङ्गमरमर, भारतीय गुलाबी पत्थर आ चून पत्थरसँ बनलऽ छै । प्राचीन वेद यानी हिन्दू शास्त्रमे उल्लिखित दिशा-निर्देशकें अनुसार मन्दिरक निर्माण कएलऽ गेलऽ छल । मन्दिर नित्य आगन्तुक आ पूजा (दर्शन) के लेल खुजल रहैत अछि | मन्दिरकें छोडि एहि परिसरमे एकटा मण्डली हल सेहो अछि।[५]
मन्दिर आ दैनिक अनुष्ठान[सम्पादन करी]
ई मन्दिर एकटा शिखरबद्ध मन्दिर (जाहिमे मुख्य रुपसँ टावरसभक शिखर आ गुम्बजसभक साथ केरऽ संरचनाक विशेषताबला वास्तुकला होईत अछि) ,[६]जे की पवित्र वास्तुकलाक मानकसभ केरऽ निर्धारित करऽबला हिन्दू ग्रन्थसभ, शिल्प शास्त्र (कला आ शिल्प) मे निर्धारित सिद्धान्तसभकें अनुसार बनाओल जाईत अछि। ई मन्दिरमे मन्दिरक भीतरकें, मूर्तिसभ, देवतासभक पवित्र तस्बीरसभ केरऽ प्रतिष्ठित कएल गेल अछि। केन्द्रीय मन्दिरमे स्वामीनारायण आ गुणातीतानन्द स्वामीक मूर्तिसभ अछि, जे अक्षर-पुरुषोत्तम महाराजक सँगेऽ पूजल जाईत अछि। ओहिना, विभिन्न मन्दिरसभमे राधा आ कृष्ण सहित अन्य मूर्तिसभ अछि; जेना की शिव आ पार्वती; सीता आ राम; हनुमान; गणेश; आ बीएपीएस गुरुसभक वंशावली जे स्वामीनारायण के आध्यात्मिक उत्तराधिकारीसभ अछि।[७]
हिन्दू मान्यताक अनुसार, एक बेरी जखन कुनु मूर्तिमे परमात्माकें आह्वान कएल जाईत अछि, तँ ओ परमात्माक अवतार बनि जाईत अछि।[८]तदनुसार, स्वामीनारायण स्वामी, या भिक्षु, पूरे दिन देवतासभकें भक्तिपूर्वक पूजा करैत अछि। भोरसँ पहिने, ओ प्रभातिया (प्रातः प्रहरकें भजन) गावि देवतासभकें जगावैत अछि। फेर देवतासभकें स्नान कराओल जाईत अछि आ दिन आ मौसमक आधारक हिसाबसँ भोजन आ वस्त्र अर्पित कएल जाईत अछि।[९]देवतासभकें चढाओल गेल भोजन पवित्र मानल जाईत अछि आ भक्तसभकें प्रसादक रूपमे वितरित कएल जाईत अछि।[९]आरती, एकटा अनुष्ठान छी जतय भक्त भगवानकें महिमा गवैत अछि, जखन की मूर्तिसभक आगा एकटा जलैत बाती घुमाओल जाईत अछि, दिनमे पाँच बेरी कएल जाईत अछि आ एकरा क्रमशः मङ्गला आरती, शनगर आरती, राजभोग आरती, सन्ध्या आरती आ शयन आरती कहल जाईत अछि। अन्तमे, स्वामी मूर्तिसभकें राति के वस्त्रसभसँ सजाओल जाइत अछि आ देवतासभसँ रातिकें लेल सेवानिवृत्त होबाक लेल कहल जाईत अछि।[९]
निर्माण[सम्पादन करी]
उद्घाटन[सम्पादन करी]
अक्षरधाम महामन्दिर[सम्पादन करी]
निर्माण कार्य[सम्पादन करी]
विवाद[सम्पादन करी]
सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]
- ↑ "The largest Hindu temple on American soil will soon open its doors"। Washington Post (अमेरिकी अंग्रेज़ीमे)। 2023-09-29। ISSN 0190-8286। अन्तिम पहुँच 2023-11-03।
- ↑ "A Look At The New, Massive Hindu Temple Gracing New Jersey"। HuffPost (अंगरेजीमे)। 2014-08-23। अन्तिम पहुँच 2023-11-03।
- ↑ ३.० ३.१ "Akshardham Temple, billed to be second-largest in world, inaugurated in US"। Tribune India।
- ↑ "Largest Hindu Temple Outside India Inaugurated In New Jersey"। NDTV.com। अन्तिम पहुँच 2023-11-03।
- ↑ Mangalnidhidas, Sadhu (2019). Sacred architecture and experience: BAPS Shri Swaminarayan Mandir, Robbinsville, New Jersey. Swaminarayan Aksharpith. आइएसबिएन 978-19-4746-101-7.
- ↑ Das, Mukundcharan (2005). Hindu Rites and Rituals. Aksharpith. pp. 7. आइएसबिएन 81-7526-356-3.
- ↑ Kim, Hanna (2001)। "Being Swaminarayan: The Ontology and Significance of Belief in the Construction of a Gujarati Diaspora"। Columbia University Press। 347–349।
- ↑ Nagendra, Kumar Singh (2000). Encyclopaedia of Hinduism. आइएसबिएन 8174881689.
- ↑ ९.० ९.१ ९.२ Brady Williams, Raymond (2001). An Introduction to Swaminarayan Hinduism. Cambridge Press. आइएसबिएन 978-0521654227. https://archive.org/details/introductiontosw0000will.