झाँसी

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
झाँसी
Jhansi
झाँसी शहर
झाँसीक दृश्य
उपनामसभ: 
देश भारत
राज्यउत्तर प्रदेश
क्षेत्रबुन्देलखण्ड
जिलाझाँसी
संस्थापकओर्चाक राजा
नामकरणओर्चा राज्य
सरकार
 • मेयरराम तीर्थ सिङ्घल (भाजपा)
 • पुलिस अधिक्षकदिनेश कुमार सिंह
 • संसदक सदस्यउमा भारती (भाजपा)
उन्नतांश
२८५ मिटर (९३५ फिट)
जनसङ्ख्या
 (२०११ जनगणना)
 • महानगर५०,५६३[१]
 • क्रम५७
 • महानगर
५,४७,६३८[१]
भाषासभ
 • आधिकारिकहिन्दी
 • अन्यबुन्देली
समय क्षेत्रयुटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय)
डाक कोड
२८४००१-२-३-४
टेलिफोन कोड०५१०
सवारी दर्ताUP-93
लिङ्ग अनुपात ०.९०५ : १.०००
साक्षरता८३.०२%[१]
औसत ग्रीष्म तापक्रम४७ °से (११७ °फे)
औसत ठण्डी तापक्रम४.० °से (३९.२ °फे)
वेबसाइटjhansi.nic.in

झाँसी (About this sound pronunciation ) भारतक उत्तर प्रदेश राज्यमे अवस्थित एक प्रमुख शहर छी । ई शहर उत्तर प्रदेशमध्य प्रदेशक सीमा पर अवस्थित अछि आ बुन्देलखण्ड क्षेत्रक अन्तर्गत आबैत अछि । झाँसी एक प्रमुख रेल आ सड़क केन्द्र छी आ झाँसी जिलाक प्रशासनिक केन्द्र सेहो अछि । झाँसी शहर पत्थर निर्मित किलाक चारो दिस फैलल अछि, ई किला शहरक मध्य अवस्थित बँगरा नामक पहाड़ी पर निर्मित अछि ।

उत्तर प्रदेशमे २०.७ वर्ग किलोमिटरक क्षेत्रमे फैलल झाँसी पर प्रारम्भमे चन्देल राजासभक नियन्त्रण छल । ओ समय एकरा बलवन्त नगरक नामसँ जानल जाइत छल । झाँसीक महत्व सत्रहम शताब्दीमे ओरछाक राजा बीर सिंह देवक शासनकालमे बढ़ल । एहि समयमे राजा बीर सिंह आ हुनकर उत्तराधिकारिसभ झाँसीमे अनेक ऐतिहासिक भवनक निर्माण करौने छल ।

परिचय[सम्पादन करी]

बुन्देलों हरबोलों के मुख हमने सुनी कहानी थी,
खूब लड़ी मर्दानी वो तो झांसी वाली रानी थी ।

बुन्देलक सम्पूर्ण सिपाहीक मुख सँ हमसभ सुनने एगो खिस्सा छलौं ।
वीरतापूर्वक युद्धमे जे लड़ल ओ झाँसीक रानी छल ।

सुभद्रा कुमारी चौहान: झाँसी कऽ रानी[२]

बुन्देलखण्डक गढ़ मानल जाए वला झांसीक सङ्घर्षशील इतिहासके सटीक परिभाषित करैत अछि उपरोक्त पङ्क्ति । सन् १८५७ मे झाँसी कऽ रानी लक्ष्मीबाई[३] अङ्ग्रेजक अधीनता स्वीकार नै करि ओकरा सभ विरूद्ध सङ्घर्ष केनाए उचित समझलक । ओ अङ्ग्रेज सैनिक आ शासकसभसँ वीरतापूर्वक युद्ध लड़ल आ अन्तमे वीरगतिकें प्राप्त भेल । झाँसी नगरक घर-घरमे रानी लक्ष्मीबाईकें वीरताक खिस्सा सुनाएल जाइत अछि ।

सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]

  1. १.० १.१ १.२ "Jhansi City Census 2011 data"। Census 2011 - Census of India।
  2. http://www.igovernment.in/site/uttar-pradesh-plans-develop-jhansi-airport-39569
  3. http://www.census2011.co.in/census/city/134-jhansi.html

बाह्य जडीसभ[सम्पादन करी]

एहो सभ देखी[सम्पादन करी]