म्याराथन
एथलेटिक्स म्याराथन Marathon | |
---|---|
![]() बर्लिन म्याराथन २०१४ मे प्रतियोगीसभ | |
पुरुष कीर्तिमान | |
विश्व | ![]() |
ओलम्पिक | ![]() |
महिला कीर्तिमान | |
विश्व | ![]() |
ओलम्पिक | ![]() |
म्याराथन लम्बा दूरीक दौड़ प्रतियोगिता छी जकर आधिकारिक दूरी ४२.१९५ किलोमिटर (२६ माइल आ ३८५ गज) अछि ।[१] ई दौड़ प्रतियोगिता सड़क दौड़क तौर पर दौड़ल जाएत अछि । ई दौड़ यूनानी सैनिक सन्देशवाहक फेडिप्पिडेसद्वारा म्याराथनक युद्धक विजयी खबर एथेन्स धरि दौड़ लगाए पहुँचाबैक यादमे स्थापित कएल गेल छल ।
१८९६ ग्रीष्मकालीन ओलम्पिकमे म्याराथन एक नायाब दौड़ प्रतियोगिता छल, ओना तँ दूरीक मानकीकरण सन् १९२१ मे भऽ सकल । समुचा दुनियामे प्रति वर्ष ५०० म्याराथन आयोजित होएत अछि, एहिमे अधिकांश धावक शौकिया होएत अछि । पैग म्याराथन प्रतियोगितामे दशो हजार धावक भऽ सकैत अछि ।[२]
प्रारंभ
[सम्पादन करी]
म्याराथन नाम फेडिप्पिडेस नामक यूनानी धावकक किम्बदन्ती सँ आएल अछि । किम्बदन्तीक अनुसार हुनका म्याराथन सँ ऐथेन्स ई घोषित करवाक लेल भेजल गेल छल की फारसीसभक म्याराथनक युद्ध (जहिमे ओ स्वयं युद्धरत छल) मे हराए देल गेल अछि ।[३] ई घटना इशापूर्व ४९० कऽ अगस्त या सितम्बरमे भेल छल ।[४] कहल जाएत अछि की ओ सम्पूर्ण बाट बिना रुकले दौड़ल आ फेर सभामे प्रवेश करि कहलक — Νενικήκαμεν (नेनिकेकामेन, 'हमसभ जीत गेलौं।') आ फेर गिर पड़ल आ मरि गेल ।[५]
म्याराथन सँ ऐथेन्सक दौड़क पहिल वृत्तान्त प्ल्युटार्कक ऐथेन्स कीर्ति मे भेटैत अछि, जे की पहिल शताब्दीमे लिखल गेल छल आ हेराक्लिडेस पोन्टिक्सक लुप्त कृतिकें सन्दर्भित करैत धावकक नाम एर्चियस या युकल्सक थेर्सिपस बतबैत अछि ।[६] समोसाताक ल्युसियन (दोसर शताब्दी) सेहो ई कथा वर्णित करैत अछि मुदा धावकक नाम फेलिप्पिडेस बतबैत अछि (फेडिप्पिडेस नई) ।[७]
आधुनिक ओलम्पिक म्याराथन
[सम्पादन करी]सन्दर्भ सामग्रीसभ
[सम्पादन करी]- ↑ "IAAF Competition Rules for Road Races", International Association of Athletics Federations, International Association of Athletics Federations, २००९, अन्तिम पहुँच १ नवम्बर २०१०।
- ↑ "Archive copy", मूलसँ २०१०-०३-२४ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१८-०५-०७।
|dead-url=
प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता) - ↑ "Retreats — Athens", Jeffgalloway.com, मूलसँ २००९-०६-०१ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २००९-०८-२२।
|dead-url=
प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता) - ↑ ""The Moon and the Marathon", Sky & Telescope Sept. 2004", मूलसँ २०१२-०६-०४ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१८-०५-०७।
|dead-url=
प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता) - ↑ "Ancient Olympics FAQ 10", Perseus.tufts.edu, अन्तिम पहुँच २००९-०८-२२।
- ↑ Moralia 347C
- ↑ A slip of the tongue in Salutation, Chapter 3
बाह्य जडीसभ
[सम्पादन करी]![]() |
विकिमिडिया कमन्समे म्याराथनसँ सम्बन्धित मिडिया अछि।आकृति:Preview warning |