रङ्गपुर, बङ्गलादेश
| रङ्गपुर রংপুর | |
|---|---|
| शहर | |
    रङ्गपुरक धरोहरसभ | |
| नाम: हरित शहर | |
| देश |  बङ्गलादेश |
| प्रदेश | रङ्गपुर |
| जिला | रङ्गपुर |
| स्थापना | १६ दिसम्बर १७६९ |
| नगरपालिका | १८६९ |
| शहर निगम | १ जुलाई २०१२[१] |
| सरकार | |
| • प्रकार | मेयर परिशद |
| • अङ्ग | रङ्गपुर शहर निगम |
| • मेयर | मुस्तफिजुर रहामान मुस्ताफा[२] |
| क्षेत्रफल | |
| • मेट्रो | २८ किमी२ (११ वर्गमाइल) |
| उँचाई | ३४ मिटर (११२ फिट) |
| जनसङ्ख्या (२०१७) | |
| • शहर | १,२०,००० |
| • घनत्व | ९८०/किमी२ (२५००/वर्ग माइल) |
| समय क्षेत्र | बङ्गलादेश समय (युटिसी+६) |
| हुलाक कोड | ५४००[३] |
| सम्पर्क कोड | +८८० |
| टेलिफोन कोड | ५२१ |
| वेबसाइट | rpcc.gov.bd |
रङ्गपुर (बङ्गाली: রংপুর) बङ्गलादेश आ रङ्गपुर प्रदेशक एक प्रमुख शहर छी । रङ्गपुर १६ दिसम्बर १७६९ मे एक जिला मुख्यालय घोषित केलक आ १८६९ मे नगरपालिकाक रूपमे स्थापित भेल छल । ई शहर बांग्लादेशक सबसँ पुरान नगरपालिकाक रुपमे रहल अछि । ई शहरक प्रमुख कार्यलय सन् १८९२ मे राजा जनक बल्लभ सेनक अादेशमे निर्माण कएल गेल छल । ई शहर बङ्गलादेश उत्तरपूर्वी भागमे स्थित अछि । एकर दक्षिणी भागमे , भर्खर स्थापित कएल सार्वजनिक विश्वविद्यालय बेगम रुक्या विश्वविद्यालय रङ्गपुर स्थापित कएल छल ।
इतिहास[सम्पादन करी]
रङ्गपुरके मुगल बादसाह अकबरक सेनापती राजा मान सिंह सन् १५७५ मे कब्जा केने छल मुदा ई शहरके १८८६ धरि सेहो मुगल शासन पुण रुपमे लागू नै भसल । बेलायती ब्रिटिश इस्ट इन्डिया कम्पनी शासनमे एक 'उत्परिवार विद्रोह' युद्ध भेल आ रङ्गपुर गोरघाट रियाज -ल-सलिटनक रूपमे उल्लेख कएल गेल छल । कम्पनीक शुरुआती शासनक समयमे फकीर-संसारीक प्रतिरोध आ किसान विद्रोही रङ्गपुरमे आयोजित केलक।
भुगोल[सम्पादन करी]
रङ्गपुर शहर एक प्रधेशीय सदरमुकाम छी । ई ठामक माइट उर्वर अछि । तापमान ३२ डिग्री सँ ११ डिग्री धरि रहल अछि आ हिमरक अैसत बार्सिक वर्षा २९३१ मिलीमिटर रहल अछि । रङ्गपुर शहर लगभग २८ बर्ग किमीमे फैलल अछि । सन् २००६ कऽ जनगणना अनुसार जजनसङ्ख्या २,५१६,९९ रहल अछि जहिमे ५२ प्रतिशत पुरुष आ ४८ प्रतिशत महिला रहल अछि । ई शहरक साक्षरता ५४.६ प्रतिशत रहल अछि ।
स्वास्थ सेवा[सम्पादन करी]
उत्तर-बङ्गाली जिलासभक सँ स्वास्थ्य सेवामे रङ्गपुर सुविधा निक रहल अछि । अस्पताल, निजी क्लिनिकसभ शहर भर फैलल अछि । रङ्गपुर मेडिकल कलेज अस्पताल ई ठामक सबसँ बहुत सैया एवं सिक्षणमो सेहो सुविधा भेल अछि एक मात्र सरकारी अस्पताल छी । रङ्गपुर मेडिकल कलेजक परिसर रङ्गपुरक कऽ उत्तर-पश्चिम क्षेत्रमे अवस्थित अछि । ई राजशीही जिलासँ २१० किलोमिटर आ ढाकासँ ३३० किलोमिटरक दुरीमे रहल अछि । ई अस्पताल अन्तर-देशक राजमार्गक छेउमे अवस्थित अछि जे भारत आ नेपालसंग जोडिएल अछि । ई अस्पताल बाहेक प्राइम मेडिकल कलेज अस्पताल (७५० सैया), डाक्टर सामुदायिक अस्पताल (५०० सैया), उत्तरी निजी मेडिकल कलेज अस्पताल, ईसाई मिसनरी अस्पतालक अादी प्रसिद्ध निजी अस्पतालसभ छथि ।
यातायात[सम्पादन करी]
राङ्पुर सहरमे हरेक दैनिक ५०,००० सँ बेसी यातायातक साधनसभ चलैत अछि । ई सहरमे मुख्य करै साइकल,बाइक,अटो रेक्सा,बस,ट्याक्सी,मिनीबस चलैत अछि।
सडक[सम्पादन करी]
राङ्पुर शहरक सडकक माध्यम द्वारा बङ्गलादेश दुई पैग शहर चिट्ट्यागनङ आ राजधानी ढाकासंग जोडिएल अछि । राङ्पुरसँ ढाका शहर लगभग ६-७ घण्टामे राष्ट्रिय राजमार्ग ५ सडकक माध्यमसँ ज सकैत अछि । राङ्पुरसँ भारत एसिएन राजमार्ग २सँ ज सकैत अछि ।
रेलवे[सम्पादन करी]
ई राङ्पुर सहरमे बंगलादेश रेलवे कऽ स्टेसनसभ रहल अछि । ई सहरमे राङ्पुर एस्प्रेसक रेलसभ चलैत अछि।
हवाई[सम्पादन करी]
राङ्पुर सहरमे रहल विमानस्थलक नाम शइदपु विमानस्थल छी। जे राङ्पुर शहरक उत्तरी भागमे अवस्थित रहल अछि । ई विमानस्थल बंगलादेशक राष्ट्रिय उदान विमानस्थल छी।
उप-भाषा[सम्पादन करी]
राङ्पुर सहरक स्थानीयसभ राङ्पुरी भाषा बोलैत अछि। राङ्पुरमे राङ्पुरी भाषा बोलैवाला लोगसभ अत्याधिक बहुल्यता अछि ,लगभग १० मिलियन लोगसभ ई भाषा बोलैत अछि । तहिना राङ्पुर सहरमे लगभग ५ मिलियन लोगसभ राजवंशी रहल अछि । जुन बंगलादेश आ भारतमे बसोबास करैत आएल अछि।
सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]
- ↑ "रङ्गपुर नगरपालिका", द डेल्ली स्टार, २ जुलाई २०१२, अन्तिम पहुँच ११ जून २०१३।
- ↑ अाधिकारिक वेबसाइट
- ↑ "रङ्गपुर नगरपालिकाको पुण तथ्याङ्क", जियो पोस्ट कोड, अन्तिम पहुँच ११ जून २०१३।