शंकरदेव

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
श्रीमन्त शंकरदेव
शंकरदेव
शीमन्त शंकरदेव का काल्पनिक चित्र (विष्णु प्रसाद राभा द्वारा चित्रित[१]
जन्म26 सितम्बर 1449,
बरदौवा, नगाँव, असम, भारत
मृत्यु24 August 1568, Tuesday
भेलदोंगा, कूच बिहार, पश्चिम बंगाल
उपाधि/सम्मान"महापुरुष"
खोजकर्ता छीएकशरण धर्म
दर्शनएकशरण
कहाईसब चीज के एहन व्यवहार करू जेना ओ स्वयं देवता होथि। ब्राह्मण आ चन्दल के जाति नै पूछू।[२]

श्रीमंत शंकरदेव ( असमिया : শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ) असमिया भाषा के बहुत प्रसिद्ध कवि, नाट्यकार, गायक,नर्तकी, सामाजिक आयोजक, एवं हिन्दू समाज सुधारक थे। नववैष्णव या एकशरण धर्म के प्रचार क असमिया जीवन के संग्रह आ समेकित केलनि।

रचनाएँ[सम्पादन करी]

शंकरदेव द्वारा रचित पहिल कविता निम्नलिखित अछि-

करतल कमल कमल दल नयन।
भबदब दहन गहन बन शयन॥
नपर नपर पर सतरत गमय।
सभय मभय भय ममहर सततय॥
खरतर बरशर हत दश बदन।
खगचर नगधर फनधर शयन॥
जगदघ मपहर भवभय तरण।
परपद लय कर कमलज नयन॥

काव्य[सम्पादन करी]

  • हरिश्चन्द्र उपाख्यान
  • अजामिल उपाख्यान
  • रुक्मिणी हरण काव्य
  • बलिछलन
  • अमृत मन्थन
  • गजेन्द्र उपाख्यान
  • कुरुक्षेत्र
  • गोपी-उद्धव संवाद
  • कृष्ण प्रयाण - पाण्डव निर्वारण

भक्तितत्त्व प्रकाशक ग्रन्थ[सम्पादन करी]

  • भक्ति प्रदीप
  • भक्ति रत्नाकर (संस्कृत)
  • निमि-नव-सिद्ध संवाद
  • अनादि पातन

अनुवादमूलक ग्रन्थ[सम्पादन करी]

  • भागवत प्रथम, द्वितीय
  • दशम स्कन्धर आदिछोवा
  • द्बादश स्कन्ध
  • रामायणर उत्तरकाण्ड

नाटक[सम्पादन करी]

  • पत्नी प्रसाद
  • कालिय दमन
  • केलि गोपाल
  • रुक्मिणी हरण
  • पारिजात हरण
  • राम विजय

गीतः[सम्पादन करी]

  • बरगीत[३]
  • भटिमा (देवभटिमा, नाटभटिमा, राजभटिमा)
  • टोटय
  • चपय

नाम-प्रसंग ग्रन्थ[सम्पादन करी]

  • कीर्तन घोषा
  • गुणमाला
  • हरिश्चन्द्र उपाख्यान
  • भक्ति प्रदीप
  • अनादि पतन
  • अजामिल उपाख्यान
  • अमृत मन्थन
  • बलि छलन
  • आदि दशम
  • कुरुक्षेत्र
  • निमि-नव-सिद्ध संवाद
  • उत्तरकाण्ड रामायण (अनुवाद)
  • पत्नीप्रसाद, कालिय दमन यात्रा, केलि गोपाल, रुक्मिणी हरण, पारिजात हरण, राम विजय आदि नाटक
  • भक्तिरत्नाकर (संस्कृत)

संदर्भ[सम्पादन करी]

  1. This portrait, created by Bishnu Rabha in the 20th-century, is generally accepted as the "official" portrait of Sankardev, whose likeness in pictorial form is not available from any extant form A Staff Reporter (14 October 2003)। "Portrait of a poet as an artist"The Telegraph। 19 मई 2014 कऽ मूल रूप सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 8 May 2013
  2. "Kirttana Ghosa – Translations"मूलसँ 28 मार्च 2012 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 27 October 2012
  3. बिपुलज्योति डट इन