बगुड़ा जिला

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
बगुडा
বগুড়া জেলা
Location of बगुडा in Bangladeshक अवस्थिति
Location of बगुडा in Bangladesh
देशबङ्गलादेश बंगलादेश
विभागराजशाही
क्षेत्रफल
 • कुल२८९८.६८ किमी (१११९.१९ वर्गमाइल)
जनसङ्ख्या
 (२०११)
 • कुल३४,००,८७४
 • घनत्व१२००/वर्ग किमी (३०००/वर्ग माइल)
साक्षरता दर
 • सम्पुर्ण६८.४%
समय क्षेत्रयुटिसी+६ (बङ्गलादेशी समय)
हुलाक कोड
५८००

बगुडा जिला(बङ्गाली: বগুড়া জেলা) जेकरा आधिकारिक रुपमे बोगुरा जिला[१] जे बङ्गलादेश राजशाही विभागमा परैवाला उत्तरी जिला छी ।[२] एकरा उत्तरी बङ्गालक प्रवेशद्वार कहैत अछि। बोग्रा एक औद्योगिक सहर छी, जत् छोट तथा मध्यम उद्योगसभ सञ्चालनमे रहल अछि ।

इतिहास[सम्पादन करी]

प्राचीन इतिहास[सम्पादन करी]

बगुडा जिला पहिल बङ्गालक ऐतिहासिक तथा पौराणिक इतिहासका महत्वपूर्ण स्थान ओगटने अछि । प्राचिन समयमे ई पुन्द्रास वा पौन्द्रास क्षेत्रक एक भाग छल , जे पुन्द्रावर्धन कऽ नामसँ जानल जाएत अछि । पुन्द्रावर्धन पूर्वी भारतक राज्यसभ मध्ये एक छल आ प्राग-ज्योतिषा वा कामरूपक बहुतहि पुर्बी राज्य कराटोयाक धारसँ अलग भेल छल । पुन्द्रावर्धन नाम अक्सर महाभारत, रामायण आ बहुत पुराणसभमे उल्लेख कएल पवैत अछि । महाभारत आ पूराणक अनुसार पुन्द्रा परिवारक एक शक्तिशाली राजकुमार बासुदेवले पुन्द्रावर्धनमे १२८० ई.पू. धरि शासन केने छल । तथापि, जिलाक पुरातनता क दावी पुरातत्वमे राखैत अछि, जे पुरान सहर छी, जेकरा आब महास्थानगढ कहैत अछि ।[३]


ब्रिटिश युग[सम्पादन करी]

वर्तमान बगुडा जिलाक गठन पहिल बेर बेलायतीशासनकालमे सन् १८२१ मे भेल छल । सन् १९०१ कऽ जनगणना अनुसार जिलाक जनसंख्या (कम क्षेत्रमा) लगभग ८५४,५३३ छल आ दशकमे ११% बृधि भेल छल , जनगणनासँ बताल अनुसार कुनो शहरमे १०,००० सँ बहुत बासिन्दा नै छल ।[४] प्रसिद्ध प्रफुल्चा चकी (सन् १८८८ - सन् १९०८) कऽ जन्म ई जिलामे भेल छल ।


भूगोल आ जलवायु[सम्पादन करी]

जमिनक बनावट[सम्पादन करी]

नदीसभ[सम्पादन करी]

बगुडा जिलामे कुछ नदीसभ अछि । कराटोया नदी जिलाक पाइन च्यानलके बिभाजन केने अछि, जत अन्य नदीसभ पुर्व आ पश्मिम प्रणालीमे वर्गीकृत केने अछि । ई जिलाक कुछ महत्त्वपूर्ण नदीसभक नाम निम्नानुसार अछि:

  • १. बंगाली नदी
  • २. कराटोया नदी
  • ३. जमुना नदी
  • ४. नगर नदी(राजशाही)

मौसम[सम्पादन करी]

ई जिलाक मौसम निम्न अनुसार रहल अछि :

बगुडा-कऽ लेल मौसम जानकारी
महिना जन फर मार्च अप्रैल मई जुन जुलाई अगस्त सित अक्टु नव दिस वर्ष
अधिकतम °से (°फे) औषत २३٫०
(७३)
२७٫३
(८१)
३२٫६
(९१)
३५٫१
(९५)
३३٫५
(९२)
३२٫०
(९०)
३१٫४
(८९)
३१٫४
(८९)
३१٫५
(८९)
३१٫०
(८८)
२८٫९
(८४)
२५٫५
(७८)
३०٫२७
(८६٫६)
दैनिक औषत °से (°फे) १६٫४
(६२)
२०٫०
(६८)
२५٫२
(७७)
२८٫८
(८४)
२८٫८
(८४)
२८٫७
(८४)
२८٫७
(८४)
२८٫७
(८४)
२८٫५
(८३)
२७٫१
(८१)
२३٫२
(७४)
१९٫०
(६६)
२५٫२६
(७७٫६)
न्यूनतम °से (°फे) औषत ९٫८
(५०)
१२٫७
(५५)
१७٫९
(६४)
२२٫५
(७३)
२४٫१
(७५)
२५٫५
(७८)
२६٫१
(७९)
२६٫१
(७९)
२५٫६
(७८)
२३٫२
(७४)
१७٫६
(६४)
१२٫६
(५५)
२०٫३१
(६८٫७)
औषत हिमपात/वर्षा मीमी (इञ्च)
(०٫३५)
१३
(०٫५१)
२१
(०٫८३)
६१
(२٫४)
२१०
(८٫२७)
३२६
(१२٫८३)
३९६
(१५٫५९)
३०३
(११٫९३)
२५७
(१०٫१२)
१४५
(५٫७१)
१५
(०٫५९)

(०٫२४)
१,७६२
(६९٫३७)
औषत नमी (%) ४४ ३४ ३६ ४५ ६३ ७४ ७४ ७४ ७२ ६८ ५० ४६ ५६٫७
स्रोत: रास्ट्रिय समाचारपत्र


उद्योग[सम्पादन करी]

बगुडा एक पटक बङ्गलादेशक औद्योगिक राजधानी छल । बहुत बडका उद्योगसभ छल । ओमध्ये अधिकांश स्थानीय उच्च घराना वर्गक परिवारसभ "जमिमल", "भण्डारी", "ताजमा", आ "खलीफा" क स्वामित्वमे रहल छल । ताज्मा" कऽ विभिन्न उद्योगसभ कऽ नामसँ धनी आ प्रसिद्ध छल ।


स्थानीय भाषा (बगुडाको बोली)[सम्पादन करी]

ई जिलाक मातृभाषा बंगाली छी ।


धर्म[सम्पादन करी]

बगुडा जिलामे ३४७२ मस्जिदसभ, ६८६ मन्दिरसभ, ३७ चर्चसभ आ ५८ टा कब्रसभ रहल अछि ।

संस्कृति[सम्पादन करी]

लोक साहित्य[सम्पादन करी]

'मारेफाटी', 'देहाटवा, दुआ', 'मीली गान' आ अन्य प्रकारक लोक गीतसभ तथा 'प्राबाद', 'प्रभाभन', लोक कथासभ बगुडा जिलाक लोगसभ बिच प्रयोग करैत अछि ।

सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]

  1. महन्दि अल-हसनत (२ अप्रिल २०१८)। "बङ्गलादेश सरकार ५ जिलासभक अङ्ग्रेजी हिज्जे परिवर्तन केने अछि"Dhaka Tribune। अन्तिम पहुँच 8 April 2018 {{cite news}}: Check date values in: |date= (help)
  2. "बोग्रा जिल्लाको जानकारी"। बङ्गलापिडिया।
  3. बङ्गादेश जिल्ला राजपत्र: बगुडा। बङ्गादेश सरकार। 1979, pp. 27
  4. बगुडा - इनसाइक्लोपीडिया ब्रिटानिका लेख

बाह्य जडीसभ[सम्पादन करी]

एहो सभ देखी[सम्पादन करी]