छतवन

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
छतवन
बिहार
बिहार
छतवन
बिहार में लोकेशन, इंडिया
बिहार
बिहार
छतवन
बिहार में लोकेशन, इंडिया
निर्देशाङ्क: २६°१५′२०″उ॰ ८५°५९′३६″पू॰ / २६.२५५५६°N ८५.९९३३३°E / 26.25556; 85.99333निर्देशाङ्क: २६°१५′२०″उ॰ ८५°५९′३६″पू॰ / २६.२५५५६°N ८५.९९३३३°E / 26.25556; 85.99333
संस्थापकज़मीरुद्दीन सरदार (मोहम्मद हयातुल्लाह) द्वारा विकसित
सरकार
 • प्रकारपंचायती राज
 • अङ्गग्राम पंचायत
क्षेत्रफल
 • कुल३.१४ किमी (१.२१ वर्गमाइल)
उन्नतांश
५५ मिटर (१८० फिट)
भाषा
 • आधिकारिकहिंदी
 • मान्यता प्राप्त क्षेत्रीयउर्दू
 • क्षेत्रीयमैथिली,अंग्रेजी
पिन कोड
८४७३३७
आइएसओ ३१६६ सङ्केतIN-BR
नजदीकी शहरदरभंगा, मधुबनी
लोक सभा चुनाव क्षेत्रमधुबनी
विधान सभा चुनाव क्षेत्रकेवटी
लिंग अनुपात९२६ /
साक्षरता५५.७७%
वेबसाइटchhatwan.weebly.com

छतवन [१] भारत के बिहारक दरभंगा जिलाक केवटी तहसीलक एकटा गाम छी। छतवन एक पंचायत सेहो छी, जे ग्राम पंचायत राज छतवनके रूपमे पंजीकृत अछि। आ ई पंचायत १४ वार्डमे बँटल अछि। [२]


इतिहास[सम्पादन करी]

एहि गामक जमीनरुद्दीन सरदार जे जमींदार छलाह | छतवन के स्थापना अकबर के समय में हिनका द्वारा भेल छल | एहि गामक नाम छतवन पड़लाक कारण अछि अल्स्टोनिया विद्वान (छतवन गाछ), ओतय अल्बोनिया स्क्लेरोलिस गाछक गाछी छल | जे अकबरी मे अनुवादक मे सँ एक छलाह। दरबार न्यू राज दरभंगा के स्थापना के बाद मिथिला (क्षेत्र) में कर प्रणाली के विकास के लेल बहुत विस्तार भेल . राज दरभंगा के बिहार आ बंगाल के 18 क्षेत्र में 4,495 गाम छल आ ओहि समय में एस्टेट के प्रबंधन के लेल 7,500 स बेसी अधिकारी [३] के रोजगार छल।

भूगोल[सम्पादन करी]

छतवन [४] बड़का गाम अछि। जे केवटी दरभंगा जिला, बिहार में स्थित अछि | नजदीकी गाम मे लोआम (3.2 किमी), रैयाम फैक्ट्री (5 किमी), मुरिया (५.४ किमी) आ केवटी (7.8 किमी), जबकि नजदीकी शहर दरभंगा (16 किमी)। मधुबनी (१३) २. किमी) आ पंडौल (९.८ किमी)। मधुबनी सड़क गाम स गुजरैत अछि। जे राष्ट्रीय राजमार्ग 27(5.9 किमी) के पास अछि एकटा मुख्य पूर्व-पश्चिम गलियारा। नजदीकी रेलवे स्टेशन तारासराय स्टेशन, 6.4 अछि किमी दूर।

जनसांख्यिकीय[सम्पादन करी]

सन् २०११ भारतक जनगणना अनुसार छतवन मे २३३९ घर रहल अछि, जकर कुल जनसंख्या ११०५४ अछि ।

  • पुरुष = ५१.९२% २.
  • महिला = ४८.०८% २.

छतवन के अपन पंचायत अछि। बिहार क मुकाबले छतवन गाम मे साक्षरता क दर कम अछि। 2011 मे छतवन गाम मे साक्षरता दर 55.77% छल, जखन कि पूरा बिहार मे 61.80 छल। छतवन मे पुरुष साक्षरता दर 63.77% अछि, जखन कि महिला साक्षरता दर 47.05% अछि। [५]

अर्थव्यवस्था[सम्पादन करी]

कृषि एहि गामक मुख्य व्यवसाय अछि । आ एकर औद्योगिक विकासक कोनो खास अनुभव नहि भेल अछि । [७] जीवछ नदी छतवन के पूरब में बहैत अछि | उपजाऊ बाढ़िक मैदान प्रदान करैत अछि। जे धान, गहूम, मसूर, मक्का, मूंग, सरसों आ तरकारी के खेती के आधार अछि | [८] आमक फल प्रचुर मात्रा मे उपजैत अछि। आरू गन्ना केरऽ उत्पादन राइम चीनी फैक्ट्री म॑ प्रोसेसिंग लेली भेजै स॑ पहल॑ करलऽ जाय छै । [९] ई कतेको बाजारक संग-संग छतवन बाजार [१०] आ छोट-छोट व्यवसायक लेल सेहो जानल जाइत अछि, जाहि मे कपड़ाक दोकान, गहना, जनरल स्टोर, हार्डवेयर स्टोर, बाइक शोरूम आदि शामिल अछि । [११] छतवन के मुख्य बाजार मधुबनी रोड पर गांधी चौक, आजाद चौक, चांदनी चौक, एपीजे अब्दुल कलाम चौक, कुंवर चौक आ मौलाना मजहरूल हक चौक आदि अछि। [१२] [१३] [१४] [१५] , २. [१६]

संस्कृति[सम्पादन करी]

छतवन बहुसांस्कृतिक समाज अछि। मनाओल जाय वाला मुस्लिम पावनि में ईद अल-फितर [१७] (ईद), ईद अल-अधा [१८] (बकरीद) आ मुहर्रम [१९] शामिल अछि । मनाओल जाय वाला हिन्दू पर्व में दिवाली, मकर संक्रांति, दुर्गा पूजा आ छठ के पांच दिन बाद मनाओल जाय वाला दिवाली शामिल अछि | [२०]

गांधी यात्रा[सम्पादन करी]

दैनिक जागरण [२१] मे एकटा लेख के अनुसार महात्मा गांधी 1934 मे भयंकर संकट के बाद आयल छलाह | हुनका संग पंडित जवाहरलाल नेहरू, जमनालाल बजाज, डॉ. राजेन्द्र प्रसाद, जे.बी.कृपाल सिंह आदि छलाह । भूकंप स भेल तबाही स लोक मे दहशत मचल छल।भयावह स्थितिक बादो मिथिलांचल के लोक ब्रिटिश सरकार आ कांग्रेस के तरफ सं देल गेल राहत के स्वीकार करय सं मना क देलखिन्ह . ई देखि गांधीजी लोक सभ सं आग्रह केलखिन्ह जे ई देखय जे विपत्ति के समय मे मदद लेब कोनो अपराध नहिं. भूकंप पीड़ित लोकनि हुनकर आह्वान पर रिले शुरू क देलनि। भूकंप पीड़ितक दुर्दशा जानबाक लेल केवटी प्रखंडक छतवन गाम गेल छलाह ।देवीलालक पोखर लग छतवन गामक लोकसँ भेंट भेल। जे आइ गांधी चौक छतवान के नाम स जानल जाइत अछि |

शिक्षा[सम्पादन करी]

छतवन इस्लामिक के संग संग आधुनिक शिक्षा में शिक्षा के बहुत संसाधन अछि | आधुनिक शिक्षा के लेल बहुत रास सरकारी आ निजी स्कूल अछि।

  • प्राथमिक विद्यालय छतवन हरिजन
  • राजकीय उन्नयन हाई स्कूल छतवन बेसिक
  • प्राथमिक विद्यालय छतवन उर्दू
  • राजकीय उन्नयन मध्य विद्यालय धनुषी
  • प्राथमिक विद्यालय पठारपट्टी
  • परियोजना प्राथमिक विद्यालय फकीर तकिया छतवन
  • रेड रोज पब्लिक विद्यालय छतवन

इस्लामी शिक्षा के लेल दू टा मदरसा अछि, दुनू मदरसा सरकारी मान्यता प्राप्त अछि |

  • मदरसा तुल बनात छतवन
  • मदरसा नूरुल इस्लाम छतवन [२२] [२३]

अस्पताल[सम्पादन करी]

  • अतिरिक्त प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र छतवन [२४]
  • पशु चिकित्सा अस्पताल छतवन [२५]

यातायात[सम्पादन करी]

सड़क परिवहन[सम्पादन करी]

छतवन गाम आ शहरक अन्य भाग सँ जुड़ल अछि, वाया तारासराय - रैयाम सड़क, [२६] [२७] गाम सँ गुजरैत अछि जे राष्ट्रीय राजमार्ग 27 आ तरसराय स्टेशन दक्षिण बामा सँ जुड़ल अछि | आ उत्तर छोर मधुबनी जिला सं जुड़ल अछि . छतवन - हाजीपुर सड़क [२८] पश्चिमी छोर के राष्ट्रीय राजमार्ग 527B आ पूर्वी छोर के छतवन सं जोड़ैत अछि. छतवन - पंडौल स सेहो जुड़ल अछि। [२९] [३०] छतवन मे नजदीकी गाम आ शहर मे ऑटो रिक्शा क सेवा अछि। आ बस सेवा सेहो अछि। [३१] दरभंगा - मधुबनी, वाया रैयाम चीनी कारखाना [३२] [३३], छतवन - दरभंगा, वाया खिरमा आदि। [३४]

रेल परिवहन[सम्पादन करी]

नजदीकी रेलवे स्टेशन तारासराय रेलवे स्टेशन (टीआरएस) अछि । [३५] [३६]जे कियो दिल्ली जाय चाहय छथिन्ह ओ तारासाय रेलवे स्टेशन सं सीधा ट्रेन सं लs सकय छथिन्ह, दूटा एक्सप्रेस ट्रेन एहि ठाम रुकैत अछि , २.

हवाई परिवहन[सम्पादन करी]

दरभंगा हवाई अड्डा छतवन के नजदीकी हवाई अड्डा अछि जेकर दूरी (17 किमी) अछि।

जलवायु[सम्पादन करी]

छतवन में आर्द्र उपोष्णकटिबंधीय जलवायु ( Köppen climate classification Cwa ) अछि । [३७]

छतवन-कऽ लेल मौसम जानकारी
महिना जन फर मार्च अप्रैल मई जुन जुलाई अगस्त सित अक्टु नव दिस वर्ष
अधिकतम °से (°फे) रेकर्ड ३०٫४
(८७)
३३٫९
(९३)
३९٫९
(१०४)
४२٫०
(१०८)
४१٫९
(१०७)
४३٫४
(११०)
३९٫१
(१०२)
३८٫४
(१०१)
३९٫६
(१०३)
३९٫२
(१०३)
३३٫९
(९३)
२९٫९
(८६)
४३٫४
(११०)
अधिकतम °से (°फे) औषत २२٫१
(७२)
२५٫८
(७८)
३१٫०
(८८)
३४٫१
(९३)
३५٫०
(९५)
३४٫९
(९५)
३२٫५
(९१)
३२٫८
(९१)
३२٫५
(९१)
३१٫६
(८९)
२८٫०
(८२)
२४٫८
(७७)
३०٫६८
(८७)
न्यूनतम °से (°फे) औषत ९٫२
(४९)
११٫०
(५२)
१५٫१
(५९)
१९٫१
(६६)
२१٫२
(७०)
२२٫९
(७३)
२३٫८
(७५)
२४٫२
(७६)
२३٫८
(७५)
२१٫२
(७०)
१५٫८
(६०)
१०٫६
(५१)
१८٫१८
(६५)
न्यूनतम °से (°फे) रेकर्ड −०٫२
(३२)
−०٫२
(३२)
३٫९
(३९)
९٫२
(४९)
१०٫४
(५१)
१५٫९
(६१)
१८٫७
(६६)
१९٫४
(६७)
१८٫९
(६६)
१२٫७
(५५)
७٫२
(४५)
२٫४
(३६)
−०٫२
(३२)
औषत हिमपात/वर्षा मीमी (इञ्च) १३٫०
(०٫५१)
१४٫०
(०٫५५)
९٫०
(०٫३५)
२९٫०
(१٫१४)
७६٫०
(२٫९९)
१३९٫०
(५٫४७)
३५३٫०
(१३٫९)
२५४٫०
(१०)
१९३٫०
(७٫६)
७३٫०
(२٫८७)
६٫०
(०٫२४)
७٫०
(०٫२८)
१,१६६
(४५٫९)
वर्षात दैनिक औषत १٫६ १٫७ १٫६ २٫६ ४٫६ ७٫६ १६٫४ १२٫२ १०٫५ ३٫४ ०٫५ १٫० ६३٫७
औषत नमी (%) ६८ ६३ ४९ ५६ ६० ७० ७८ ७९ ७९ ७३ ६६ ६७ ६७٫३
[कृपया उद्धरण जोड़ी]

संदर्भ[सम्पादन करी]

  1. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 7 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  2. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 20 जनवरी 2016 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  3. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 14 मई 2011 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 14 जून 2020 {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  4. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 3 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  5. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 28 अप्रैल 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  6. "WELCOME TO CENSUS OF INDIA : Census India Library"www.censusindia.gov.in। 3 अप्रैल 2019 कऽ मूल रूप सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 3 April 2019
  7. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  8. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 7 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  9. https://m.timesofindia.com/city/patna/DM-hands-over-sick-sugar-mill-transfer-papers-to-private-party/articleshow/6128477.cms
  10. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 18 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  11. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 18 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  12. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 18 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  13. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 18 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  14. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 18 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  15. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 18 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  16. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 7 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  17. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  18. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  19. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  20. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  21. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 5 दिसंबर 2018 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  22. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 13 मई 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  23. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  24. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  25. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 19 मार्च 2015 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  26. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  27. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 3 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  28. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  29. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  30. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  31. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  32. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  33. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 1 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  34. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 13 मई 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  35. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 3 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  36. "संग्रहीत प्रति"मूलसँ 3 जून 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 19 जून 2019 {{cite web}}: Check date values in: |access-date=|archive-date= (help)
  37. ftp://ftp.atdd.noaa.gov/pub/GCOS/WMO-Normals/RA-II/IN/42391.TXT