अजरबैजान
Azərbaycan Respublikası अजरबैजान गणराज्य |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
राष्ट्रिय वाक्य: Odlar Yurdu सनातन अग्नीकें भूमि |
||||||
राष्ट्रगान: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni अज़रबैजान का कूच |
||||||
राजधानी (आ पैग सहर) | बाकु ४०°२२′उ॰ ४९°५३′पू॰ / ४०.३६७°N ४९.८८३°E | |||||
सरकारी भाषा | अजरबैजानी | |||||
सरकारक प्रकार | प्रतिनिधि लोकतंत्र | |||||
- | राष्ट्रपति | इल्हाम इलीएव | ||||
- | प्रधानमन्त्री | आर्तुर रासीज्दा | ||||
स्वतन्त्रता | सोभियत संघ से | |||||
- | घोषणा | ३० अगस्त १९९१ | ||||
- | पूर्ण | १८ अक्टुबर १९९१ | ||||
क्षेत्रफल | ||||||
- | पुरा | ८६,६०० किमी२ (११२अम) ३३,४३६ वर्गमाइल |
||||
- | पानी (%) | नगण्य | ||||
जनसंख्या | ||||||
- | २०११ अनुमान | ९,१६४,६००[१] (१०३अम) | ||||
- | जनगणना २००० | अनुपलब्ध | ||||
जिडिपी (पिपिपी) | २०११ अनुमान | |||||
- | कूल | $९०,३१,८०,००,०००[२] (८७अम) | ||||
- | प्रतिव्यक्ति आय | $१०,३४०[२] (११२अम) | ||||
मानव विकास सूचकांक (२००३) | ०.७२९ (मध्यम) (१०१अम्) | |||||
मुद्रा | मनत (AZN ) |
|||||
समय क्षेत्र | (युटिसी+४) | |||||
- | ग्रीष्ममे (डिएसटि) | (युटिसी+५) | ||||
इन्टरनेट टिएलडी | .az | |||||
टेलिफोन कोड नं. | ९९४ |
अजरबैजान (अजेरी: Azərbaycan Respublikası), ककेससक पूर्वी भागमे अवस्थित एक गणतन्त्र देश छी । ई पूर्वी युरोप आ एसिया महादेशक मध्यमे अवस्थित अछि । भौगोलिक रूप सँ ई एसियाके भाग अछि । एकर सीमान्त देश छी: अर्मेनिया, जर्जिया, रूस, ईरान, टर्की आ एकर तटीय भाग आन्ध्र सागर सँ जुड़ल अछि । ई सन् १९९१ धरि भूतपूर्व सोभियत संघक भाग छल।
अजरबैजान एकटा धर्मनिरपेक्ष देश छी आ वर्ष २००१ सँ युरोपेली सङ्घक सदस्य छी । एकर अधिकांश जनसङ्ख्या इस्लाम धर्मक अनुयायी अछि आ ई देश इस्लामी सम्मेलन सङ्घक सदस्य राष्ट्र सेहो छी । ई देश धीरे-धीरे औपचारिक मुदा सत्तावादी लोकतन्त्रक दिशामे आगा बढि रहल अछि ।
नामोत्पत्ति[सम्पादन करी]
अजरबैजान नामके उद्गम लऽ बहुतो प्रकारक अवधारणासभ अछि । सभ सँ प्रचलित प्रमेय ई अछि कि ई नाम 'अट्रोपटन' शब्द सँ आएल अछि । अट्रोपट फारसी अकामिनाइड राजवंशक समयमे एक क्षत्रप छल, जकरा सिकन्दर महान आक्रमण करि परास्त केलक आ अट्रोपटनक स्वाधीनता मिलल । ओहि समय ई क्षेत्र मिदिया अट्रोपाटिया आ अट्रोपाटीनक नाम सँ जानल जाएत छल ।
इतिहास[सम्पादन करी]
अजरबैजानमे प्रारम्भिक मानव बस्तिसभके चिह्न पाषाण युगक बादक भेटैत अछि । ५५० इशापूर्वमे एक्युमेनिडा राजवंश ई क्षेत्र पर विजय प्राप्त केनए छल, जहिमे पारसी धर्मक उदय भेल छल आ बादमे याह क्षेत्र सिकन्दर महानके साम्राज्यक भाग बनल आर बादमे ओकर उत्तराधिकारी, सेलियुसिडा साम्राज्यक । एल्बानियाली ककेसन लोकसभ चारिम शताबदी इशापूर्वमे ई क्षेत्रमे एक स्वतन्त्र राजशाहीक स्थापना केलक, मुदा ९५-६७ इशापूर्वमे टिगरानीस २ महान ई क्षेत्र पर अधिकार करि लेनए छल।
एहो सभ देखी[सम्पादन करी]
- अजरबैजान (विक्सनरी)
सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]
- ↑ The International Population Day, The demographic situation in Azerbaijan, The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan, 11 जुलाई 2011
- ↑ २.० २.१ "Azerbaijan:Report for Selected Countries and Subjects", International Monetary Fund, अन्तिम पहुँच अप्रैल १२, २०११।