उत्तरी साइप्रस
टर्कीय गणतन्त्र उत्तरी साइप्रस Turkish Republic of Northern Cyprus (अंग्रेजी) |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
राष्ट्रगान: राष्ट्रिय गान स्वतन्त्रताक मार्च |
||||||
राजधानी | उत्तरी निकोसिया | |||||
पैग सहर | राजधानी | |||||
सरकारी भाषा | टर्की | |||||
सरकारक प्रकार | एकात्मक अर्ध-राष्ट्रपतिय गणतन्त्र | |||||
- | राष्ट्रपति | मुस्तफा एकेन्सी | ||||
- | प्रधानमन्त्री | ह्यूसेन ओगुर्गुन | ||||
व्यवस्थापिका | गणतन्त्र सभा | |||||
स्वतन्त्रता गणतन्त्र साइप्रस सँ | ||||||
- | घोषणा कएल | १५ नोभेम्बर १९८३ | ||||
- | पहिचान | केवल टर्की द्वारा | ||||
क्षेत्रफल | ||||||
- | पुरा | ३,३५५ किमी२ (अनाङ्कित) १,२९५ वर्गमाइल |
||||
- | पानी (%) | २.७ | ||||
जनसंख्या | ||||||
- | २०१४ अनुमान | ३१३,६२६[१] | ||||
- | जनगणना २०११ | २८६,२५७ | ||||
- | जनघनत्व | ९३/किमी२ (११७ अम) २४२/वर्ग माइल |
||||
जिडिपी (नाम मात्र) | २०१४ अनुमान | |||||
- | कूल | $४.०३२ अर्ब[२] | ||||
- | प्रतिव्यक्ति आय | $१५,१०९[२] | ||||
मुद्रा | टर्की लीरा आकृति:Turkish lira (टीआरवाई) | |||||
समय क्षेत्र | ईईटी (युटिसी+२)[३] | |||||
- | ग्रीष्ममे (डिएसटि) | ईईएसटी (युटिसी+३) | ||||
सडक प्रयोग | बायाँ | |||||
टेलिफोन कोड नं. | +९० ३९२ |
उत्तरी साइप्रस आधिकारिक रूपमे टर्कीय गणतन्त्र उत्तरी साइप्रस (टीआरएनसी; स्वयम-घोषित राज्य राज्य छी जे साइप्रस द्वीपक उत्तरपूर्वी भाग समावेश करैत अछि । टर्की द्वारा मात्र मान्यता प्राप्त, उत्तरी साइप्रसके अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय द्वारा साइप्रस गणतन्त्रक भाग मानैत अछि ।
इतिहास[सम्पादन करी]
साइप्रस /ˈsaɪprəs/ ( सुनी) आधिकारीक: गणतन्त्र साइप्रस (यूनानी : Κυπριακή Δημοκρατία एसिया क एक देश छी, जेकरा संस्कृति आ इतिहासका कारणसँ युरोप क भूभाग सेहो कहैत अछि । ई भूमध्य सागरमे रहल एक टापु छी । एकर राजधानी निकोसिया छी । बहुत लोगसभ युनानी भाषा बोलैत अछि । मुदा ई टापुक कुछ भाग टर्की भाषा बोलवालासभ गैरकानूनी रूपमे कब्जा करै रहल अछि । जुलाई १९७४ मे दूई-चरणमे केने आक्रमण पछा एहन भेल अछि। साइप्रसके युनान (ग्रिस)मे गाभ्न एथेन्समे योजना केल सत्तापलटक जवाफमे आक्रमण भेल अछि। साइप्रस युरोपेली संगठनक सदस्य छी ।
उत्तरी साइप्रस सब युरोपेली सङ्घ सदस्यक सबसँ दुर दक्षिण पूर्वमे अछि । उत्तरी साइप्रस निरन्तर रूपमे ४५०० सँ बेसी वर्षक इतिहासमे बाँचईरहल अछि। निकोसियाक ग्रीक साइप्रस आ टर्की साइप्रस समुदायसभसँ १९६३ मे शहरक क्रमश: दक्षिण आ उत्तरमे विभाजित कएल गेल अछि । १९५५-६४ क संकट पछा ई शहर तोडने छल । टर्की सन् १९७४ मे साइप्रस आ उत्तरी साइप्रस गणतन्त्रक बीचमे सैन्य बिरोधी बन्न पुगल पछा टर्कीसँ साइप्रसक द्वीपके आक्रमण केलावाद उत्तरी निकोसिया सहितक द्वीपके उत्तरमे कब्जा केलक । आज उत्तर निकोसिया उत्तरी साइप्रसक राजधानी छी, केवल टर्कीद्वारा मान्यता प्राप्त एक राज्य, जे अन्तर्राष्ट्रिय समुदायद्वारा साइप्रेयी क्षेत्रमे कब्जा कैर रहल मानैत अछि ।[४] १९६० मा निकोसिया साइप्रस रिपब्लिकक राजधानी बन्ल जे यूनानी आ टर्की साइप्रियट्स द्वारा स्थापित एक राज्य छी । १९६३ मे ग्रीक साइप्रस समुदाय पक्षसँ संविधानक संशोधन प्रस्ताव केने छल । जे टर्कीक साइप्रस समुदायसँ अस्वीकार केलक । बीजान्टिन समयमे , ई शहर सेहो लेफकोसिया क रूपमे सेहो उल्लेख कएल गेल छल । चौथो शताब्दी ईस्वीमे , शहर बिशपिक क सीट बनल छल ।[५]
प्रशासनिक विभाजन[सम्पादन करी]
उत्तरी साइप्रस ६ जिलासभमे विभाजित अछि: लेफकोसा, गजिमागुँसा, गिर्ने, गुँजेलयोर्ट, इस्केल जिला आ लेफ्केल । लेफ्केल जिला २०१६ मे गुँजेलयोर्ट जिलासँ विभाजन कैर स्थापित भेल छल । एकर अलावा थप बाह्र उप-जिलासभ पाँच ठूला जिलासभ आ २० टा नगरपालिकासभ बीच विभाजित अछि ।[६]
सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]
- ↑ TRNC SPO, Economic and Social Indicators 2014, pages=2–3
- ↑ २.० २.१ "KKTC", Turkish Ministry of Economy, अन्तिम पहुँच २८ जुलाई २०१५।
- ↑ "Saatler geri alınıyor!", Yeni Düzen, अन्तिम पहुँच १८ अक्टुबर २०१७।
- ↑ Kempen, Ronald van; Vermeulen, Marcel; Baan, Ad (2005). Urban Issues and Urban Policies in the New EU Countries. Ashgate. प॰ 207. आइएसबिएन 978-0-7546-4511-5. https://books.google.com/books?id=FHou6czhjqwC&pg=PA207.
- ↑ "Saint Tryphillius", Saintsoftheday108.blogspot.com, अन्तिम पहुँच १० मार्च २०१२।
- ↑ "Lefke 6. ilçe oldu!", Kıbrıs Postası, २७ दिसम्बर २०१६, अन्तिम पहुँच २७ दिसम्बर २०१६।