निकोसिया

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
निकोसिया
Λευκωσία (language?)
लेफकोसा  (language?)
निकोसिया
निकोसिया
निकोसियाक झण्डानिकोसियाक आधिकारिक छाप
दाबी कएल
द्वारा प्रशासित 
  • दक्षिण
  • उत्तर
  • साइप्रस
  • आकृति:Country data उत्तरी साइप्रस उत्तरी साइप्रस (टर्की द्वारा मान्यता प्राप्त)
  • जिलानिकोसिया
    सरकार
     • मेयरकन्सटान्टिनोस योर्काड्जिस (स्वतन्त्र)
     • निकोसियाको टर्कीवाला मेयरमेहमेत हरमान्सि (टीडीपी)
    उन्नतांश
    २२० मिटर (७२० फिट)
    जनसङ्ख्या
     (२०१५)[१][२]
     • शहर
    • दक्षिण: ५५०१४
    • उत्तर: ६१३७८
     • सहरी
    • दक्षिण: २४१४००
    • उत्तर: ८२५३९
     • महानगर
    • दक्षिण: ३३००००
    वासिन्दानिकोसियानी
    समय क्षेत्रयुटिसी+२ (पूर्वी युरोपेली समय)
     • ग्रीष्म (डिएसटी)युटिसी+२ (गर्मीयाम)
    हुलाक कोड
    १०१०–११०७
    क्षेत्रीय सङ्केत+३५७ २२
    आइएसओ ३१६६ सङ्केतसीवाई-०१
    वेबसाइट निकोसिया नगरपालिका

    निकोसिया पहिल लेफकोसा (रसियन: Полтора́цк; आइपिए: [pəltɐˈrat͡sk]) क नामसँ सेहो चिनैत अछि , एशियायुरोप दुनु महादेशमे परै साइप्रस देशक राजधानी, आर्थिक, राजनीतिक, सांस्कृतिक केन्द्र तथा सबसँ लोकप्रिय शहर छी । ई मेसाअोरिया क नदिकक, नदी पेडिअोस किनारसभमे अवस्थित अछि ।

    इतिहास[सम्पादन करी]

    निकोसिया, राजधानी आ साइप्रसक सरकारक सीट छी आ ई सब युरोपेली संघ सदस्यक सबसँ दुर दक्षिण पूर्वमे अछि । ई निरन्तर रूपमे ४५०० सँ बेसी वर्षक इतिहासमे बाँचरहल अछि आ १० अम शताब्दीसँग साइप्रसक राजधानी भेल अछि । निकोसियाक ग्रीक साइप्रस आ टर्की साइप्रस समुदायसभसँ १९६३ मे शहरक क्रमश: दक्षिण आ उत्तरमे विभाजित करै देलगेल अछि। १९५५-६४ क संकट पछा इ शहर तोडिएल छल । टर्कीसँ सन् १९७४ मे साइप्रस आ उत्तरी साइप्रस गणतन्त्रक बीचमे सैन्य बिरोधी बनला गेल वाद टर्कीसँ साइप्रसक द्वीपके आक्रमण केलावाद उत्तरी निकोसिया सहितक द्वीपलाके उत्तरमे कब्जा केलक । आज उत्तर निकोसिया उत्तरी साइप्रसक राजधानी छी, केवल टर्कीद्वारा मान्यता प्राप्त एक राज्य, जे अन्तर्राष्ट्रिय समुदायद्वारा साइप्रेयी क्षेत्रमे कब्जा कैर रहल मानैत अछि ।[३] ९६० मे निकोसिया साइप्रस रिपब्लिकक राजधानी बन्ल । यूनानी आ टर्की साइप्रियट्स द्वारा स्थापित एक राज्य छी। १९६३ मे ग्रीक साइप्रस समुदाय पक्षसँ संविधानक संशोधन प्रस्ताव केने छल । जे टर्कीक साइप्रस समुदाय अस्वीकार केलक । बीजान्टिन समयमे , ई शहर सेहो लेफकोसिया क रूपमे उल्लेख कएल छल । चौथा शताब्दी ईस्वीमे , शहर बिशपिक क सीट बनल छल ।[४]

    साइप्रसक अवस्थित राजधानी ६४७ मे अरब आक्रमणक कारण सलामिस क विनाश पछा, निकोसिया लगभग ९६५ मे द्वीपक राजधानी बन्नपुगल । साइप्रसमे बीजान्टिन साम्राज्यक पुनरुत्थान भेल । बीजान्टिनसभसँ निकोसियामे द्वीपक प्रशासन सीटमे मुख्य कारणसँ सुरक्षा कारणसभक लेल तान्त्रिक शहरसभ अक्सर आक्रमणसँ पीडित छल । ओहि बिन्दुसँ साइप्रसक राजधानीक रूपमे बनल अछि । निकोसिया महान् हासिल केलक आ साइप्रसक बीजान्टिन राज्यक सिट भेल । अन्तिम बीजान्टिन राज्यपाल ईसाक कमनेनोस छल जे अपनके द्वीपक सम्राट घोषित केलक आ ई द्वीपमे ११८३ सँ १११९ तक शासन केलक ।[५]

    एकर विधायी आ प्रशासनिक कार्यसभक अतिरिक्त, निकोसिया स्वयमक द्वीपक वित्तीय पूंजी आ एकर मुख्य अन्तर्राष्ट्रीय व्यापारिक केन्द्रक रूपमे स्थापित केने अछि । २०१५ मे निकोसिया सापेक्ष क्रय शक्तिमे संसारक ६ अम सबसँ धनी शहर छल ।[६]

    भूगोल आ जलवायु[सम्पादन करी]

    निकोसियासग एकर निम्न वार्षिक वर्षा आ वार्षिक तापमान दायराक कारणसँ दा उपउष्ण प्रदेशिय जलवायु अछि । शहरमे लाम्बा, तातो, मुग्लुङ आ सुखल ग्रीष्मकालक अनुभवसभ पावैए सकैत अछि । जाडमे बहुत वर्षाक साथ हल्का शीत होएत अछि । हिउँदक वर्षा आर्द्रता संग अछि । हिउँदमे हिउँक संचय विशेष कैर दुर्लभ होएतअछि । जाडके रात समयमे कहियो कल हल्का ठण्डा होएत अछि । निकोसियाक लेफकोपा मौसम स्टेशनमे दोसर जुलाई २०१७ मे तापमान ४४.७ डिग्री सेल्सियस पुगल ।[७]

    सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]

    1. "Population – Place of Residence, 2011"Statistical Service of Cyprus (CYSTAT)। 17 April 2014। मूलसँ 16 October 2014 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 1 December 2017 {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
    2. "KKTC 2011 Nüfus ve Konut Sayımı" [TRNC 2011 Population and Housing Census] (PDF) (टर्किशमे)। TRNC State Planning Organization। 6 August 2013। मूल (PDF)सँ 6 November 2013 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 1 December 2017 {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
    3. Kempen, Ronald van; Vermeulen, Marcel; Baan, Ad (2005). Urban Issues and Urban Policies in the New EU Countries. Ashgate. प॰ 207. आइएसबिएन 978-0-7546-4511-5. https://books.google.com/books?id=FHou6czhjqwC&pg=PA207. 
    4. "Saint Tryphillius"। Saintsoftheday108.blogspot.com। अन्तिम पहुँच 10 March 2012
    5. "Nicosia Municipality"। Nicosia.org.cy। मूलसँ 5 March 2012 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 10 March 2012 {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
    6. "World's richest cities by purchasing power"। UBS। 2015। मूलसँ 8 November 2017 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 11 November 2017 {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
    7. "Ogimet daily weather summary"

    बाह्य जडीसभ[सम्पादन करी]

    एहो सभ देखी[सम्पादन करी]