सामग्री पर जाएँ

नीता अम्बानी

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश

नीता अम्बानी
Nita Ambani
नीता अम्बानी
जन्म (१९६३-११-०१) १ नवम्बर १९६३ (उमर ६१)[]
राष्ट्रियताभारतीय
मातृसंस्थानरसी मोन्जी कलेज अफ कमर्स आ इकोनामिक्स (बि.कम)
व्यवसायरिलायन्स फाउन्डेसनक अध्यक्ष
धीरूभाई अम्बानी अन्तर्राष्ट्रिय विद्यालयक अध्यक्ष
प्रसिद्धि कारणरिलायन्स इन्डस्ट्रिज, मुम्बई इन्डियन्स, सामाजिक कार्य
जीवनसाथी(सभ)मुकेश अम्बानी (वि. १९८५)
बालबच्चाइशा अम्बानी (बेटी)
आकाश अम्बानी (बेटा)
अनन्त अम्बानी (बेटा)
सम्बन्धीधीरूभाई अम्बानी (ससुर)
अनिल अम्बानी (देबर)
टीना अम्बानी (ननद)


नीता अम्बानी (जन्म: नवम्बर १, १९६३) रिलायन्स फाउन्डेसनक संस्थापक आ अध्यक्ष[] तथा रिलायन्स इन्डस्ट्रिजक गैर- कार्यकारी निर्देशक छी ।[]भारतक सभ सँ धनीक व्यक्ति मुकेश अम्बानीक पत्नी आ रिलायन्स इन्डस्ट्रिजक संस्थापक धीरूभाई अम्बानीक पुतहू छी। नीता अम्बानी धीरूभाई अम्बानी अन्तर्राष्ट्रिय विद्यालयक संस्थापक आ अध्यक्ष सेहो छी।[][]

४० बिलियन अमेरिकी डलर बराबरक पारिवारिक सम्पति भेल अम्बानी भारतक सभ सँ धनीक महिला छी।[][][]इन्डियन प्रिमियर लिगक क्रिकेट टिम मुम्बई इन्डियन्सक सह-मलकानि छी ।[१०] अम्बानी बहुतो सम्मानसभ सँ सम्मानित भेल अछि जहिमे सन् २०१६ केर फोर्ब्सद्वारा जारी कएल गेल सूची अनुसार एसियाक सभ सँ प्रभावशाली व्यवसायी महिला नेतृ आ[११] इन्डिया टुडेक पचास उच्च आ शक्तिशाली भारतीय महिलाक सूचीमे हिनकर नाम सूचीकृत कएल गेल छल।[१२] ओ भारतक पहिल महिला छी जे अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक समितिक सदस्यक रूपमे निर्वाचित भेल अछि।[१३]

अम्बानीकें परोपकार, शिक्षा आ कला क्षेत्रमे उल्लेखनीय काजक लेल न्यू योर्क महानगरीय सङ्ग्रहालयद्वारा सम्मानित कएल गेल छल ।[१४][१५][१६]

सुरुवाती जीवन

नीता अम्बानी (दलाल)[१७] कऽ जन्म १ नवम्बर १९६४ मे मुम्बईक एक मध्यम-वर्गीय गुजराती परिवारमे भेल छल ।[१८][१९][२०] नीताक पिता बिरलाक एक कम्पनीमे उच्चाधिकारी छल । नीताक भारतीय शास्त्रीय नृत्य भरतनाट्यम्मे बाल्यकाले सँ बड्ड रूचि छल आ ओ ई नृत्यक अध्ययन आ प्रस्तुतीकरण सेहो केलक । नीता अपन उच्च शिक्षा मुम्बईक प्रसिद्ध नरसी मोन्जी कलेज अफ कमर्स आ इकोनामिक्स सँ पुरा केनए छल ।

करियर

नीता अम्बानी सन् २००३ जुनमे धीरूभाई अम्बानी अन्तर्राष्ट्रिय विद्यालयक स्थापना करि एकर अध्यक्ष बनल । ई विद्यालय मुम्बईक लोकप्रिय विद्यालयसभमे सँ एक छी ।[२१][२२] समुचा भारतमे ई ३७ नामी विद्यालयसभमे शामिल अछि जे देशमे प्रतिष्ठित अन्तर्राष्ट्रिय बेक्केलोरेट कार्यक्रम उपलब्ध करवैत अछि । एकर बाद नीता धीरूभाई फाउन्डेसनक स्थापना करि एकर अध्यक्ष बनल ।[२३]रिलायन्स इन्डस्ट्रिज आ संयुक्त राष्ट्र सङ्घीय एड्स न्यूनीकरण कार्यक्रमक सेहो हिस्सा छी । नीता अम्बानी रिलायन्स इन्डस्ट्रिजक सामाजिक आ समाजसेवा सँ जुड़ल काजसभ देखैत अछि ।[२४]ओ मुम्बई इन्डियन्स टिमक मलकानि सेहो छी ।[२५] सन् २०१४ मे नीताके रिलायन्स इन्डस्ट्रिजक कार्यसमितिमे निर्वाचित कएल गेल ।[२६]

जामनगर शहरी परियोजना

सन् १९९७ मे, रिलायन्स मेगा रिफाइनरीकें कर्मचारीसभक लेल कम्पनी शहरी परियोजना निर्माणमे नीता अम्बानी शामिल छल । ई परियोजनामे पूर्ण योजनाबद्ध तरिका सँ वृक्षारोपण आ पर्यावरण अनुकूल कोलोनी स्थापित करवाक लेल प्रस्ताव कएल गेल छल जहिमे १७,००० सँ अधिक कर्मचारी बास करि सकैत छल । आई, जामनगर परिसरमे लगभग १,००,००० सँ अधिक आमक गाछी अछि जतय विविध पक्षीसभ अपन बनाए लेने अछि ।[२७]

रिलायन्स फाउन्डेसन

नीता अम्बानी रिलायन्स फाउन्डेसन चलबैत अछि । फाउन्डेसन एक भारतीय परोपकारी पहल छी जकरा सन् २०१० मे नीता अम्बानी स्थापित केनए छल । ई रिलायन्स इन्डस्ट्रिज लिमिटेड सँ सम्बद्ध अछि आ भारतक सभ सँ पैग निजी फाउन्डेसन छी ।[२८]ई फाउन्डेसन विशेष रूप सँ शिक्षा, खेल, स्वास्थ्य, ग्रामीण परिवर्तन, शहरी नवीनीकरण, आपदा प्रतिक्रिया, महिला सशक्तिकरण, कला प्रचार आ भारतक समृद्ध सांस्कृतिक विरासतक संरक्षणक क्षेत्रसभमे पहल करैत अछि ।[२९][३०] गुजरात, चेन्नईकश्मीरमे आएल बाढ़ि, केदारनाथ त्रासदी, मराठवाड़ा सूखा इत्यादि सहित भारतक विभिन्न भागमे आएल प्राकृतिक आपदाक समयमे आपदा प्रबन्धन, राहत आ बचाव अभियान आ पुनर्वास प्रयासमे रिलायन्स फाउन्डेसन सभ सँ आगा रहल अछि ।[३१][३२][३३][३४]

मुम्बई इन्डियन्स

अम्बानी इन्डियन प्रिमियर लिगक टिम मुम्बई इन्डियन्सक सह-मलकानि छी ।[३५] अम्बानीक टिम सन् २०११ आ २०१३ मे च्याम्पियन्स लिग टि२० आ [३६] सन् २०१३, २०१५ आ २०१७ मे इन्डियन प्रिमियर लिगक उपाधि जितने अछि ।[३७][३८]

अम्बानी मुम्बई इन्डियन्सद्वारा समाजकें किछ वापस दै कऽ लेल 'एजुकेसन फर अल' (इएफए) नामक पहलकें नेतृत्व केनए अछि ।[३९] इएफए नामक ई पहल ७०,००० सँ अधिक वञ्चित बच्चासभ धरि पहुँचाएल गेल अछि आ विभिन्न मिडिया आ डिजिटल प्लेटफर्मक उपयोग करि शिक्षाक लेल आवश्यक जागरूकता सृजना कएल गेल अछि ।[४०][४१][४२]

धिरूभाई अम्बानी अन्तर्राष्ट्रिय विद्यालय

नीता धिरूभाई अम्बानी अन्तर्राष्ट्रिय विद्यालयक संस्थापक आ अध्यक्ष छी । ई विद्यालयकें विविध प्रकाशनसभ निरन्तर भारतक श्रेष्ठ विद्यालयके क्रममे रखैत आएल अछि ।[४३] ई विद्यालयकें लगातार चारि वर्ष सँ भारतक उत्कृष्ट विद्यालयक रूपमे एजुकेसन वर्ल्ड प्रथम स्थानमे दर्ज केनए अछि ।[४४][४५][४६] पछिला ५ वर्षमे मुम्बईकें उत्कृष्ट विद्यालय क्रमाङ्कमे एकरा एनडिटिभी आ हिन्दुस्तान टाइम्स चारि बेर प्रथम स्थान देनए अछि ।[४७][४८][४९]

आइओसी सदस्यता

सन् २०१६ जुन ३ कें, स्विस निर्णायकमण्डलद्वारा अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक समिति (आइओसी) मे सदस्यताक लेल मनोनीत आठ उम्मेदवारसभमे सँ नीता सेहो एक उम्मेदवार छल ।[५०][५१][५२] ई नव सदस्यसभक निर्वाचन अगस्त २०१६ कें पहिल सप्ताहमे १२९अम आइओसी शत्रक समयमे आयोजित कएल गेल छल ।[५३][५४] सन् २०१६ अगस्त ४ कें दिन अम्बानी आइओसीक सदस्यक रूपमे निर्वाचित[५५] पहिल भारतीय महिला छी ।[५६]

निजी जीवन

नीताक जन्म रविन्द्रभाई दलाल आ पूर्णिमा दलालक सुपुत्रीक रूपमे भेल छल ।[५७] नीताक बाहिन ममता दलाल एक विद्यालय शिक्षिका छी ।[५८] मुम्बईक एक मध्यमवर्गीय परिवारमे नीताक पालनपोषण भेल छल । ओ एक निपुण भरतनाट्यम् नर्तकी छी ।[२७]

विद्यालय शिक्षिकाक रूपमे ओ मुकेश अम्बानी सँ भेट केनए छल । सन् १९८५ मे ओ प्रमुख भारतीय व्यापारी धीरूभाई अम्बानीक पुत्र मुकेश अम्बानी सँ विवाह केनए छल । विवाहक किछ साल धरि ओ विद्यालय शिक्षिकाक रूपमे काज केनए छल ।[२७]

ई दुनू कियो कऽ २ पुत्र आ १ पुत्री अछि । आकाश आ इशा अम्बानी जेठ अछि तँ अनन्त अम्बानी सभ सँ छोट अछि । आकाश अम्बानी जे ब्राउन विश्वविद्यालय सँ अर्थशास्त्रमे स्नातक केनए अछि वर्तमानमे रिलायन्स जियो इन्फोकमक मुख्य योजनानिर्माणकर्ता छी ।[५९] इशा अम्बानी, येल विश्वविद्यालय सँ मनोविज्ञानमे स्नातक केनए अछि आ वर्तमान समयमे रिलायन्स जियो इन्फोकम आ रिलायन्स रिटेलक निर्देशक छी ।

पुरस्कार

जमीनी खेल पर हिनकर पहल कऽ लेल, अम्बानीके भारतक राष्ट्रपति सँ 'राष्ट्रिय खेल प्रोत्साहन पुरस्कार २०१७' प्राप्त भेल । हिनका ई पुरस्कार रिलायन्स फाउन्डेसनक अध्यक्षक रूपमे प्राप्त भेल ।[६०][६१]

टाइम्स अफ इन्डियाद्वारा हिनका भारतीय खेलक सर्वश्रेष्ठ कर्पोरेट समर्थन कऽ लेल पुरस्कृत कएल गेल।[६२] [६३] [६४]

सन्दर्भ सामग्रीसभ

  1. "Nita Ambani celebrates her 50th birthday with family in Kashi", The Economic Times, अन्तिम पहुँच १८ अप्रैल २०१६ 
  2. "Nita Ambani [Biography]", Matpal, मूलसँ २६ दिसम्बर २०१८ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १८ अप्रैल २०१६  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  3. "Reliance Foundation - INDIA CSR - India's Largest CSR News Network", मूलसँ २६ दिसम्बर २०१८ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १८ अप्रैल २०१६  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  4. "Nita Ambani Becomes First Woman Director on Reliance Board - NDTV", profit.ndtv.com, अन्तिम पहुँच १८ अप्रैल २०१६ 
  5. "How Nita Ambani was courted", हिन्दुस्तान टाइम्स, २००९-०१-०२, मूलसँ २०११-१०-२८ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१०-१२-३१  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  6. Sengupta, Somini (२००८-०५-०७), "Bright Lights and Big Money in India’s New Cricket League", The New York Times, अन्तिम पहुँच २०१०-१२-३१ 
  7. "How Nita Ambani was courted", www.hindustantimes.com, अन्तिम पहुँच १९ अप्रैल २०१६ 
  8. "Nita Ambani Met Breuer Nasreen Mohamedi-artnet News", artnet News (en-USमे), अन्तिम पहुँच २०१६-०४-१८ 
  9. Crow, Kelly (२०१६-०३-१०), "India’s Richest Woman Eyes the Art World", Wall Street Journal, आइएसएसएन 0099-9660, अन्तिम पहुँच २०१६-०५-०२ 
  10. "Nita Ambani hosted a party for IPL 2015 Champions Mumbai Indians - Firstpost", Firstpost (en-USमे), अन्तिम पहुँच २०१६-०४-१८ 
  11. Karmali, Naazneen, "Meet Nita Ambani, The First Lady Of Indian Business", Forbes, अन्तिम पहुँच २०१६-०४-१८ 
  12. "High and Mighty rankings: 1 to 50", indiatoday.intoday.in, अन्तिम पहुँच २०१६-०५-०२ 
  13. "Rio 2016: Nita Ambani is first Indian IOC member", indianexpress.com, २०१६-०८-०५, अन्तिम पहुँच २०१७-०३-०६ 
  14. "The Metropolitan Museum for Art, New York has felicitated Nita Ambani for her philanthropic efforts.", vogue (en-USमे), अन्तिम पहुँच २०१७-०१-२५ 
  15. "The Metropolitan Museum for Art, New York has felicitated Nita Ambani for her philanthropic efforts.", timesofindia.indiatimes (en-USमे), अन्तिम पहुँच २०१७-०१-२५ 
  16. "Telegraph: philanthropist-nita-ambani-art-investing-culture-transforming", www.telegraph.co.uk, २०१७-०३-१४, अन्तिम पहुँच २०१७-०३-०६ 
  17. "Nita Ambani’s sis is a school teacher | Latest News & Updates at Daily News & Analysis", dna (en-USमे), अन्तिम पहुँच २०१६-०४-१८ 
  18. Divya, T.S. (अप्रैल २५, २०१६), "Nita Ambani has come a long way to be an Asian biz leader", Manorama News 
  19. "Nita Ambani’s father passes away", The Indian Express, २०१४-०७-०३, अन्तिम पहुँच २०१६-०४-१८ 
  20. Jainani, Deepa, "Birthday gift: Ambanis likely to lend corporate hand in cleaning ghats of Varanasi", The Financial Express, अन्तिम पहुँच २०१६-०४-१८ 
  21. "Nita M. Ambani", Da-is.org, मूलसँ २०१४-०२-०१ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१०-१२-३१  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  22. Priya Tanna (२००५-०८-१९), "Nita Ambani speaks her mind", DNAIndia.com। 
  23. "MPW 2015: Nita Ambani runs India's largest CSR initiative", www.businesstoday.in, अन्तिम पहुँच २०१६-०४-१८ 
  24. Rajiv Sharma (२०१०-०५-०६), "DAF in Nita Ambani's Responsible Hands", Indiaprwire.com, अन्तिम पहुँच २०१०-१२-३१ 
  25. "2016 IPL Player Auction: Mumbai Indians owner Nita Ambani to meet Ricky Ponting to discuss strategy", International Business Times, India Edition (En-USमे), मूलसँ २०१८-१२-२६ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१६-०४-१८  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  26. "Nita Ambani becomes first woman director in jio- Times of India", The Times of India, अन्तिम पहुँच २०१६-०४-१८ 
  27. २७.० २७.१ २७.२ Naazneen Karmali (अप्रैल ६, २०१६), "Meet Nita Ambani, The First Lady Of Indian Business", Forbes 
  28. "Reliance Foundation", Wikipedia (en-USमे), २०१७-०६-१६। 
  29. "Nita Ambani honoured by the Met, New York, for Reliance Foundation's philanthropic initiatives", Firstpost (en-USमे), २०१७-०१-२६, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-०५ 
  30. "Times Of India" 
  31. The Business, Standard, "10 Cr Aid for flood hit Gujarat - The Business Standard", www.business-standard.com, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-०९ 
  32. "10 Cr Aid for flood hit Gujarat - India.com", www.india.com, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-०९ 
  33. "Reliance Foundation Will Help In Flood Affected Villages Of Gujarat - Bhaskar.com", www.bhaskar.com, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-१० 
  34. "Reliance Foundation will adopt four flood affected villages in Gujarat.-Lokamt.com", www.lokmat.com, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-१० 
  35. "IPL Team Owners list: All you need to know about them", २०१६-०४-११, अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०४ 
  36. Express, The New Indian, "Mumbai Indians, the new CLT20 champions - The New Indian Express", www.newindianexpress.com, मूलसँ २०१८-१२-२६ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०४  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  37. "It's been a fantastic year for Mumbai Indians: Nita Ambani - Times of India", अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०४ 
  38. "Anant Ambani cheers with mom Nita, brother Akash as MI register first IPL 2016 win", २०१६-०४-१४, अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०४ 
  39. "IPL 2016: For MI, venue may change but cause remains | Latest News & Updates at Daily News & Analysis" (en-USमे), २०१६-०५-०८, अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०४ 
  40. "Mumbai Indians Dedicate its Home Match for EFA Initiative", मूलसँ २०१८-१२-२६ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०४ 
  41. "Mumbai Indians ‘Education for All’ initiative brings smiles to underprivileged kids", अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०४ 
  42. "IPL 2015: Mumbai Indians dedicate its home match for EFA initiative - Times of India", अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०४ 
  43. "Leading Education Portal in India - Education news, Institute Ranking & Reviews, Education Jobs, Products, Resources & Services :: Education World.", Educationworld.in, मूलसँ २०१७-०८-०५ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-०५  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  44. "Leading Education Portal in India - Education news, Institute Ranking & Reviews, Education Jobs, Products, Resources & Services :: Education World.", Educationworld.in, मूलसँ २०१७-०८-०५ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-०५  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  45. "Top school Ranking 2015 :: Educationworld.in", Educationworld.in, मूलसँ २०१५-०९-१२ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-०५  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  46. "Education World Ranks DAIS as Top School Again", मूलसँ २०१७-०८-०१ मे सङ्ग्रहित।  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  47. "HT Top Schools survey: The 10 best schools in Mumbai", hindustantimes.com/ (अङ्ग्रेजीमे), २०१४-०९-०३, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-०५ 
  48. "HT Top Schools survey 2016: The 10 best schools in Mumbai", hindustantimes.com/ (अङ्ग्रेजीमे), २०१६-०९-१९, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-०५ 
  49. "Meet The Winners Of Education Awards 2016", Education Awards (en-USमे), २०१७-०२-१५, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-०५ 
  50. "Nita Ambani nominated to IOC", AFP, Livemint, जून ४, २०१६, अन्तिम पहुँच जुलाई १४, २०१६ 
  51. Rao, K Shriniwas (जून ३, २०१६), "Nita Ambani nominated to International Olympic Committee", TNN, The Times of India, अन्तिम पहुँच जुलाई १४, २०१६ 
  52. PTI (३ जून २०१६), "Nita Ambani nominated to IOC", The Indian Express, अन्तिम पहुँच १० जून २०१६ 
  53. "IOC EXECUTIVE BOARD TO PROPOSE EIGHT NEW MEMBERS TO SESSION IN RIO DE JANEIRO", IOC, ३ जून २०१६, अन्तिम पहुँच ३ जून २०१६ 
  54. "Nita Ambani, first Indian woman to be nominated to IOC", The Hindu, ४ जून २०१६, अन्तिम पहुँच १० जून २०१६ 
  55. "Olympics-Indian cricket team owner Ambani among eight new IOC members" (en-INमे), मूलसँ २०१८-१२-२६ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०५  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  56. "Nita Ambani becomes first Indian woman member of IOC - Times of India", अन्तिम पहुँच २०१६-०८-०५ 
  57. Express News Service (जुलाई ३, २०१४), "Nita Ambani’s father passes away", The Indian Express 
  58. "Nita Ambani’s sis is a school teacher", Daily News and Analysis, Feb ८, २००८। 
  59. Ruchika Mehta (जुलाई २०, २०१४), "My legacy only motivates me: Akash Ambani", The Times of India 
  60. {{Cite surya son of pitchaia &dehandran linked is very loving boy is one she marriedrl=http://indianexpress.com/article/sports/sport-others/reliance-foundation-awarded-rashtriya-khel-protsahan-award-4819916/%7Ctitle=reliance-foundation-awarded-rashtriya-khel-protsahan-award 2017.-/indianexpress.com|website=/indianexpress.com|access-date=2017-08-30}}
  61. "nita-ambani-awarded-rashtriya-khel-protsahan-award.-/abpasmita.abplive.in", /abpasmita.abplive.in, मूलसँ २०१७-०८-३१ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१७-०८-२९  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  62. "Times of India Sports Award TOISA", अन्तिम पहुँच २०१८-०२-२७ 
  63. "Mahindra Scorpio Times of India Sports Award TOISA", अन्तिम पहुँच २०१८-०२-२६ 
  64. "Mahindra Scorpio TOISA: Nita Ambani receives Best Corporate Supporter of Indian Sports award", अन्तिम पहुँच २०१८-०३-०१ 

बाह्य जडीसभ

एहो सभ देखी