भारतक राष्ट्रपतिसभक सूची
दिखावट

भारतक राष्ट्रपति देशक मुखिया आ भारतक प्रथम नागरिक होइत अछि । भारतक राष्ट्रपति भारतीय सशस्त्र सेनाक प्रमुख होइत अछि ।[१] भारतक राष्ट्रपति लोक सभा, राज्यसभा आ विधानसभाक निर्वाचित सदस्यसभद्वारा चुनल जाइत अछि । भारतक राष्ट्रपतिक कार्यकाल ५ वर्षक होइत अछि ।
भारतक स्वतन्त्रतासँ अखनधरि १४ राष्ट्रपति भऽ चुकल अछि । भारतक राष्ट्रपति पदक स्थापना भारतीय संविधानद्वारा कएल गेल अछि । १४ राष्ट्रपतिसभ वाहेक ३ कार्यवाहक राष्ट्रपति भेल अछि जकरा पदस्थ राष्ट्रपतिक मृत्युक बाद बनायल गेल छल । भारतक प्रथम राष्ट्रपति राजेन्द्र प्रसाद छल ।
राष्ट्रपति
[सम्पादन करी]भारतक राष्ट्रपतिसभक सूचि निम्न प्रकार अछि[२] -
ई पृष्ठभूमिक अन्तर्गत लिखल गेल नाम कार्यवाहक राष्ट्रपतिसभक छी ।
# | नाम | चित्र | पदग्रहण | पदमुक्त | उपराष्ट्रपति | टिप्पणी |
---|---|---|---|---|---|---|
१ | डा. राजेन्द्र प्रसाद (१८८४-१९६३) |
![]() |
२६ जनवरी १९५० | १३ मई १९६२ | डा. सर्वपल्ली राधाकृष्णन | १९५२ निर्वाचन पहिल भारतीय राष्ट्रपति[३][४] |
२ | डा. सर्वपल्ली राधाकृष्णन (१८८८ –१९७५) |
![]() |
१३ मई १९६२ | १३ मई १९६७ | जाकिर हुसैन | १९६२ निर्वाचन राधाकृष्णन मुख्यतः दर्शनशास्त्री आ लेखक छल ।[५] |
३ | जाकिर हुसैन (१८९७ –१९६९) |
![]() |
१३ मई १९६७ | ३ मई १९६९ | वराहगिरी वेङ्कट गिरी | १९६७ निर्वाचन जाकिर हुसैन अलीगढ़ मुस्लिम विश्वविद्यालयक कुलपति आ पद्म विभूषण आ भारत रत्न प्राप्तकर्ता छल ।[६] |
वराहगिरी वेङ्कट गिरी (१८९४–१९८०) |
![]() |
३ मई १९६९ | २० जुलाई १९६९ | वराहगिरी वेङ्कट गिरी पदस्थ राष्ट्रपति जाकिर हुसैनक मृत्यु पश्चात कार्यवाहक राष्ट्रपति बनल । | ||
मुहम्मद हिदायतुल्लाह (१९०५–१९९२) |
![]() |
२० जुलाई १९६९ | २४ अगस्त १९६९ | हिदायतुल्लाह भारतक सर्वोच्च न्यायलयक मुख्य न्यायाधीश आ अर्डर अफ ब्रिटिश इन्डियाक प्राप्तकर्ता छल ।[७] | ||
४ | वराहगिरी वेङ्कट गिरी (१८९४–१९८०) |
![]() |
२४ अगस्त १९६९ | २४ अगस्त १९७४ | गोपाल स्वरुप पाठक | १९६९ निर्वाचन गिरी एकमात्र व्यक्ति छल जे कार्यवाहक राष्ट्रपति आ राष्ट्रपति दुनू बनल । ओ भारत रत्नसँ सम्मानित अछि ।[८] |
५ | फखरुद्दीन अली अहमद (१९०५–१९७७) |
२४ अगस्त १९७४ | ११ फरवरी १९७७ | बासप्पा दनप्पा जत्ती | १९७४ निर्वाचन फखरुद्दीन अली अहमद राष्ट्रपति नियुक्त होमएसँ पहिने पूर्व मन्त्री छल ।[९][१०] | |
बासप्पा दनप्पा जत्ती (१९१२–२००२) |
११ फरवरी १९७७ | २५ जुलाई १९७७ | बी.डी. जत्ती, फखरुद्दीन अली अहमदक मृत्यु पश्चात भारतक कार्यवाहक राष्ट्रपति बनल ।[९][११] | |||
६ | नीलम संजीव रेड्डी (१९१३–१९९६) |
![]() |
२५ जुलाई १९७७ | २५ जुलाई १९८२ | मुहम्मद हिदायतुल्लाह | १९७७ निर्वाचन नीलम संजीव रेड्डी आन्ध्र प्रदेशक प्रथम मुख्यमन्त्री छल ।[१२] |
७ | ज्ञानी जैल सिंह (1916–1994) |
२५ जुलाई १९८२ | २५ जुलाई १९८७ | रामास्वामी वेङ्कटरमण | १९८२ निर्वाचन जैल सिंह मार्च १९७२ मे पञ्जाब राज्यक मुख्यमन्त्री बनल आ सन् १९८० मे गृहमन्त्री बनल ।[१३] | |
८ | रामास्वामी वेङ्कटरमण (१९१०–२००९) |
![]() |
२५ जुलाई १९८७ | २५ जुलाई १९९२ | शंकरदयाल शर्मा | १९८७ निर्वाचन वेङ्कटरमण भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्राम आन्दोलनमे जेल गेल छल ।[१४] |
९ | शंकरदयाल शर्मा (१९१८–१९९९) |
![]() |
२५ जुलाई १९९२ | २५ जुलाई १९९७ | केआर नारायणन | १९९२ निर्वाचन शर्मा मध्य प्रदेशक मुख्यमन्त्री आ भारतक सञ्चार मन्त्री रहि चुकल छल ।[१५] |
१० | केआर नारायणन (१९२०–२००५) |
![]() |
२५ जुलाई १९९७ | २५ जुलाई २००२ | कृष्ण कान्त | १९९७ निर्वाचन नारायणन चीन,टर्की,थाइल्याण्ड आ संयुक्त राज्य अमेरिकामे भारतक राजदूत रहि चुकल छल ।[१६] |
११ | ऐपिजे अब्दुल कलाम (१९३१-२०१५) |
![]() |
२५ जुलाई २००२ | २५ जुलाई २००७ | भैरोंसिंह शेखावत | २००२ निर्वाचन कलाम मुख्यतः वैज्ञानिक छल जे मिसाइल आ परमाणु हथियार बनेबामे मुख्य योगदान देनए छल ।[१७] |
१२ | प्रतिभा पाटिल (जन्म १९३४) |
![]() |
२५ जुलाई २००७ | २५ जुलाई २०१२ | मोहम्मद हामिद अंसारी | २००७ निर्वाचन प्रतिभा पाटिल भारतक प्रथम महिला राष्ट्रपति बनल ।[१८][१९] |
१३ | प्रणब मुखर्जी (जन्म १९३५) |
![]() |
२५ जुलाई २०१२ | २४ जुलाई २०१७ | मोहम्मद हामिद अंसारी | २०१२ निर्वाचन प्रणब मुखर्जी भारत सरकारमे वित्त मन्त्री, विदेश मन्त्री, रक्षा मन्त्री आ योजना आयोगक उपाध्यक्ष रहि चुकल अछि । |
१४ | राम नाथ कोविन्द (जन्म १९४५) |
![]() |
२५ जुलाई २०१७ | २५ जुलाई २०२२ | मोहम्मद हामिद अंसारी | राज्यसभा सदस्य तथा बिहारराज्यक राज्यपाल रहि चुकल अछि । |
१५ | द्रौपदी मुर्मू (जन्म १९५८) |
![]() |
२५ जुलाई २०२२ | पदस्थ | जगदीप धनखड़ | झारखण्डराज्यक राज्यपाल रहि चुकल अछि । |
सन्दर्भ सामग्रीसभ
[सम्पादन करी]- ↑ "The Constitution of India" (.doc), Ministry of Law and Justice of India, अन्तिम पहुँच ४ जनवरी २००९।
- ↑ राष्ट्रपति एवं उपराष्ट्रपतियों की सूची
- ↑ "Rajendra Prasad", The Hindu, India, ७ मई १९५२, मूलसँ ११ जनवरी २००९ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३० नवम्बर २००८।
|dead-url=
प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता) - ↑ "Republic Day", Time, ६ फरबरी १९५०, मूलसँ २५ दिसम्बर २०१८ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३० नवम्बर २००८।
|dead-url=
प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता) - ↑ Ramachandra Guha (१५ अप्रैल २००६), "Why Amartya Sen should become the next president of India", The Telegraph, अन्तिम पहुँच ३० नवम्बर २००८।
- ↑ "Zakir Husain,", Vice President's Secretariat, अन्तिम पहुँच ३० नवम्बर २००८।
- ↑ "Hidayatullah, Shri M", Vice President's Secretariat, अन्तिम पहुँच ३० नवम्बर २००८।
- ↑ "Giri, Shri Varahagiri Venkata", Vice President's Secretariat, अन्तिम पहुँच ३० नवम्बर २००८।
- ↑ ९.० ९.१ "Gallery of Indian Presidents", Press Information Bureau of the Government of India, अन्तिम पहुँच ३० नवम्बर २००८।
- ↑ http://www.thehindu.com/specials/in-depth/the-emergency-imposed-by-indira-gandhi-government/article7357305.ece
- ↑ "Jatti, Shri Basappa Danappa", Vice President's Secretariat, अन्तिम पहुँच ३० नवम्बर २००८।
- ↑ Bhargava, G.S., "Making of the Prez – Congress chief selects PM as well as President", The Tribune (India), अन्तिम पहुँच ६ जनवरी २००९।
- ↑ Wolpert, Stanley A. (1999). India. University of California Press. प॰ 217. https://books.google.lk/books?id=nHnOERqf-MQC&pg=PA217&lpg=PA217&dq=%22Giani+Zail+Singh%22%2Bpunjabi&ct=result#PPA217,M1. अन्तिम पहुँच तिथि: 3 January 2009.
- ↑ Hazarika, Sanjoy (१७ जुलाई १९८७), "Man in the News; India's Mild New President: Ramaswamy Venkataraman", The New York Times, अन्तिम पहुँच ६ जनवरी २००९।
- ↑ Navtej Sarna (२७ दिसम्बर १९९९), "Former President Shankar Dayal Sharma passes away", Embassy of India, Washington D.C., अन्तिम पहुँच ६ दिसम्बर २००८।
- ↑ "Narayanan, Shri K, R", Vice President's Secretariat, मूलसँ १० फरबरी २००९ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ दिसम्बर २००८।
|deadurl=
प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता) - ↑ Ramana, M. V.; Reddy, C. Rammanohar (2002). Prisoners of the Nuclear Dream. New Delhi: Orient Longman. प॰ 169. https://books.google.com/books?id=IjZA-bQde1wC&pg=RA1-PA169&dq=%22Abdul+Kalam%22+%22%22Pokhran-II%22.
- ↑ Emily Wax (२२ जुलाई २००७), "Female President Elected in India", The Washington Post, अन्तिम पहुँच २ दिसम्बर २००८।
- ↑ "Pratibha Patil is Rajasthan’s first woman governor", Express India, ८ नवम्बर २००८, मूलसँ २५ दिसम्बर २०१८ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ दिसम्बर २००८।
|dead-url=
प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)