गान्धीनगर
गान्धीनगर
Gandhinagar | |
---|---|
देश | भारत |
राज्य | गुजरात |
जिला | गान्धीनगर |
क्षेत्रफल | |
• कुल | १७७ किमी२ (६८ वर्गमाइल) |
उन्नतांश | ८१ मिटर (२६६ फिट) |
जनसङ्ख्या (२०११)[१] | |
• कुल | २,०६,१६७ |
• घनत्व | १२००/वर्ग किमी (३०००/वर्ग माइल) |
भाषा | |
समय क्षेत्र | युटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय) |
पिन कोड | ३८२०१०[२] |
टेलिफोन कोड | ०७९ |
सवारी दर्ता | GJ-18 |
वेबसाइट | gujaratindia.com |
गान्धीनगर भारतक गुजरात राज्यक राजधानी छी । ई भारतक दोसर एहन शहर छी जे पूर्ण तरिकासँ आयोजणा करि बसाएल गेल अछि । एकरा 'हरित नगर' (ग्रीन सीटी) सेहो कहल जाइत अछि । सचिवालय आ राज्यक मन्त्रीसभक निवास सेहो एतय अछि । आजुक समयमे ई शहरके भारतक आर्थिक राजधानी सेहो कहल जाइत अछि ।[३]
महात्मा गान्धीक यादमे ई शहरक नाम 'गान्धीनगर' राखल गेल अछि । एतयक अधिकांश लोक सरकारी आ निजी काम करि अपन जिवन चलाबैत अछि । गान्धीनगर अहमदाबाद शहरसँ ३५ किलोमिटर पूर्वोत्तरमा साबरमती नदीक दहिना तटमे स्थित अछि । चण्डीगढके डिजाइन कएनिहार फ्रेञ्च वास्तुकार ली कोरबुसियनद्वारा ई शहरके डिजाइन भेल अछि ।[४]
परिवहन
[सम्पादन करी]राजमार्ग
[सम्पादन करी]अहमदाबादसँ ई मुम्बई-दिल्ली राष्ट्रिय राजमार्ग सङ्ख्या-८ द्वारा जुडल अछि । सन् १९६६ मे गुजरातक भूतपूर्व राजधानी अहमदाबादसँ गान्धीनगर स्थानान्तरित भेल छल । ई एक नियोजित शहर छी, जुन १९७० मे अहमदाबादसँ शासकीय कार्यालयसभ एतय आबि गेला बाद ई स्थान सक्रिय भेल । शहरमे सडकक ग्रीड प्रणाली अछि तथा ई क्षेत्रमे विभाजित अछि, जे बुनियादी सुविधासभसँ युक्त अछि ।
हवाई मार्ग
[सम्पादन करी]अहमदाबादक सरदार बल्लभ भाई पटेल अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल गान्धीनगरक नजदिकी विमानस्थल छी जे जिला मुख्यालयसँ लगभग ३२ किलोमिटर दूर अछि ।
रेल मार्ग
[सम्पादन करी]अहमदाबाद जङ्क्सन गान्धीनगरक नजदिकी रेलवे स्टेशन छी । ई रेलवे स्टेशन देशक अनेक भागसँ अनेक रेलगाडीसभक माध्यमसँ जुडल अछि ।
सडक मार्ग
[सम्पादन करी]अहमदाबाद आ गुजरातक प्रमुख शहरसभसँ नियमित बससभ गान्धीनगरक लेल परिचालन अछि । संग-संगे नजदिकी राज्यसभद्वारा सेहो गान्धीनगर सडक मार्गद्वारा जुडल अछि ।
भूगोल
[सम्पादन करी]गान्धीनगर अहमदाबाद शहरसँ ३५ किलोमिटर पूर्वोत्तरमे साबरमती नदीक दहिना तटमे स्थित अछि । साबरमती नदीक पश्चिमी तटमे स्थित गुजरातक राजधानी गान्धीनगरक नाम राष्ट्रपिता महात्मा गान्धीक नाममे राखल गेल अछि । कूल ६४९ वर्ग किलोमिटरमे फैलल गान्धीनगरके चण्डीगढ बादक भारतक दोसर नियोजित शहर मानल जाइत अछि ।
जनसंख्या
[सम्पादन करी]भारतक जनगणना सन् २०११ अनुसार गान्धीनगरक जनसङ्ख्या २,०६,१६७ अछि ।[५]
इतिहास
[सम्पादन करी]आदर्श स्थल
[सम्पादन करी]अदलज, राधेजा, दभोदा आदि एतयक प्रमुख दर्शनीय स्थल छी । ३० क्षेत्रसभमे बटल ई शहरक सम्पूर्ण क्षेत्रमे खरीददारी आ सामुदायिक केन्द्र, प्राथमिक विद्यालय आ स्वास्थ्य केन्द्रक व्यवस्था अछि । स्वामीनारायण सम्प्रदायद्वारा सञ्चालित अक्षरधाम मन्दिर एतयक मुख्य आकर्षण छी । जिलाक रूपल गाँउमे मनाओल जाइवला पल्ली पर्व बहुतेक सङ्ख्यामे पर्यटकसभके आकर्षित करैत अछि ।
शिक्षा
[सम्पादन करी]सन्दर्भ सामग्रीसभ
[सम्पादन करी]- ↑ "Gujarat (India): Districts, Cities, Towns and Outgrowth Wards - Population Statistics in Maps and Charts"।
- ↑ "PIN Code: Gandhinagar, Gujarat, India"। findpincode.net।
- ↑ "Information about History of Gandhinagar City – Gujarat"। Gujaratguideonline.com। मूलसँ 17 August 2014 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 26 July 2010।
- ↑ "SBI IFSC Code: Gandhinagar, Gujarat, India"। Sbiifsccode.co.in। मूलसँ 2016-08-18 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 2016-11-13।
- ↑ "Gujarat (India): Districts, Cities, Towns and Outgrowth Wards - Population Statistics in Maps and Charts"।