सामग्री पर जाएँ

त्रिपुरा

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
त्रिपुरा
Tripura
त्रिपुरामे रहल उज्जयन्त महल
त्रिपुरामे रहल उज्जयन्त महल
त्रिपुरा Tripuraक आधिकारिक छाप
त्रिपुरा Tripuraक अवस्थिति
निर्देशाङ्क (अगरतला): २३°५०′N ९१°१७′E / २३.८४°N ९१.२८°E / 23.84; 91.28निर्देशाङ्क: २३°५०′N ९१°१७′E / २३.८४°N ९१.२८°E / 23.84; 91.28
देश भारत
गठन२१ जनवरी १९७२
राजधानीअगरतला
बेसी जनसङ्ख्या भेल शहरअगरतला
जिला
सरकार
 • गभर्नरकप्तान सिंह सोलङ्की[]
 • मुख्यमन्त्रीबिप्लब कुमार देब (भाजपा)[]
 • उपमुख्यमन्त्रीजिष्णु देव बर्मन (भाजपा)[]
 • विधानसभाएकसदनीय (६० सिट)
 • संसदमे प्रतिनिधित्व२ (लोकसभा)
१ (राज्यसभा)
क्षेत्रफल
 • कुल१०४९१.६९ किमी (४०५०.८६ वर्गमाइल)
 • क्रम२७म् (२०१४)
जनसङ्ख्या
 (२०११)
 • कुल३६,७१,०३२
 • क्रम२२म् (२०१४)
 • घनत्व३५०/वर्ग किमी (९१०/वर्ग माइल)
समय क्षेत्रयुटिसी+०५:३० (भारतीय मानक समय)
आइएसओ ३१६६ सङ्केतIN-TR
सवारी दर्ताTR-
मानव विकास सूचकाङ्कवृद्धि ०.६६३ (मध्यम)
एचडिआई क्रमछठम् (२०१४)
साक्षरता८७.७५% (२०११)[]
आधिकारिक भाषासभ[]
वेबसाइटtripura.gov.in
एकरा पूर्वोत्तर क्षेत्र (पुनर्गठन) अधिनियम, १९७१ द्वारा केन्द्रशासित प्रदेश सँ राज्यक दर्जा देल गेल छल।

त्रिपुरा उत्तर-पूर्वी सीमा पर स्थित भारतक एक राज्य छी।[]ई भारतक तेसर सभ सँ छोट राज्य छी जकर क्षेत्रफल १०,४९१ वर्ग किलोमिटर अछि। एकर उत्तर, पश्चिम आ दक्षिणमे बङ्गलादेश स्थित अछि जखन कि एकर पूर्वमे असममिजोरम स्थित अछि।[]सन् २०११ मे ई राज्यक जनसङ्ख्या लगभग ३६ लाख ७१ हजार छल। अगरतला त्रिपुराक राजधानी छी। बङ्गाली भाषात्रिपुरी भाषा एतय बाजल जाएवाला मुख्य भाषा छी।

त्रिपुराक स्थापना १४म् शताब्दीमे माणिक्य नामक भारतीय-मङ्गोलियन आदिवासी मुखियाद्वारा कएल गेल छल, जे हिन्दू धर्म अपनेनाए छल। सन् १८०८ मे एकरा ब्रिटिश साम्राज्य जीत लेलक आ ई स्व-शासित शाही राज्य बनि गेल।[][]सन् १९५३ मे ई भारतीय गणराज्यमे शामिल भेल छल आ सन् १९७२ मे एकरा राज्यक दर्जा देल गेल। त्रिपुराक आधा सँ बेसी भाग जङ्गलसभ सँ घेराएल अछि, जे प्रकृति-प्रेमी पर्यटकसभकें आकर्षित करैत अछि।

नामाकरण

[सम्पादन करी]

सन्दर्भ सामग्रीसभ

[सम्पादन करी]
  1. "Satya Pal Malik appointed as J&K Governor", The Hindu, २१ अगस्त २०१८, २५ दिसम्बर २०१८ कऽ मूल रूप सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १ अप्रैल २०१९  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  2. "Biplab Deb takes oath as Tripura chief minister", Livemint, ९ मार्च २०१८, ९ मार्च २०१८ कऽ मूल रूप सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ९ मार्च २०१८  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  3. "BJP picks Biplab Deb as new Tripura CM, Jishnu Debbarma to be his deputy", Hindustan Times, ९ मार्च २०१८, मूलसँ २१ अक्टुबर २०२१ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ५ मई २०१९  |dead-url= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  4. State of Literacy (PDF), censusindia.gov.in, ६ जुलाई २०१५ कऽ मूल रूप सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २० जून २०१५  |deadurl= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  5. "Report of the Commissioner for linguistic minorities: 52nd report (July 2014 to June 2015)", Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India, पृ: 79–84, मूलसँ १५ नवम्बर २०१६ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १६ फरबरी २०१६  |deadurl= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  6. Wells, John C. (2008). Longman Pronunciation Dictionary (3rd संस्करण). Longman. आइएसबिएन 9781405881180. 
  7. "Rohingya crisis: Security tightened along India-Myanmar border", मूलसँ १५ सितम्बर २०१७ मे सङ्ग्रहित।  |deadurl= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  8. "Hill Tippera – Encyclopædia Britannica 1911", १० सितम्बर २०१४ कऽ मूल रूप सङ्ग्रहित  |deadurl= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)
  9. "Tippera – Encyclopedia", १० सितम्बर २०१४ कऽ मूल रूप सङ्ग्रहित  |deadurl= प्यारामिटर ग्रहण नहि कएल (सहायता)

बाह्य जडीसभ

[सम्पादन करी]

एहो सभ देखी

[सम्पादन करी]