पञ्जाब, भारत

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
(पंजाब (भारत)सँ पुनर्निर्देशित)
पञ्जाब राज्य
ਪੰਜਾਬ
उपर सँ निचा: हरमन्दिर साहिब, किला मुबारक, गान्धी भवन, वाघा सिमाना, जलियाँवाला बाग स्मृति
उपनाम: 
पाँच नदीक भूमि
पञ्जाबक स्थान भारतमेक अवस्थिति
पञ्जाबक स्थान भारतमे
पञ्जाबक नक्साक अवस्थिति
पञ्जाबक नक्सा
देशभारत
स्थापना१ नवम्बर १९६६ (१९६६-११-०१)
राजधानीचण्डीगढ
पैग सहरलुधियाना
जिला२२
सरकार
 • गभर्नरकप्तान सिंह सोलन्की
 • मुख्य मन्त्रीप्रकाश सिंह बादल (अकाली दल)
 • सभासदएकसदनीय (११७ सिट)
 • संसदीय व्यस्था१३
 • उच्च न्यायलयपञ्जाब आ हरियाणा उच्च न्यायालय
क्षेत्रफल
 • कुल५०३६२ किमी (१९४४५ वर्गमाइल)
 • क्रम२०अम
उच्चतम उचाइ
५५० मिटर (१८०० फिट)
न्यूनतम उचाइ
१५० मिटर (४९० फिट)
जनसङ्ख्या
 (२०११)[१]
 • कुल२,७७,०४,२३६
 • क्रम१६अम
 • घनत्व५५०/वर्ग किमी (१४००/वर्ग माइल)
भाषासभ
 • आधिकारिकपञ्जाबी
 • अन्यहिन्दी, अंग्रेजी
 • क्षेत्रीयडोग्री, बाग्री
समय क्षेत्रयुटिसी+०५:३० (आइएसटि)
आइएसओ ३१६६ सङ्केतIN-PB
एचडिआईवृद्धि ०.६७९ (medium)
एचडिआई क्रम९अम (२००५)
साक्षरता७६.६८%
वेबसाइटपञ्जाब सरकार
^† साझा राजधानी हरियाणा आ पञ्जाब
पञ्जाबक प्रतीक
प्रतीकLion Capital of Ashoka with Wheat stem (above) and Crossed Swords (below)
भाषाPunjabi
नृत्यBhangra, Giddha
जानवरBlackbuck
पक्षीBaaz[२]
गाछीTahli
नदीIndus
खेलKabaddi (Circle Style)

पञ्जाब (/pʌnˈɑːb/) उत्तर-पश्चिम भारतक एक राज्य अछि जे वृहद्तर पञ्जाब क्षेत्रक एक भाग छी । एकर दोसर भाग पाकिस्तानमे अछि । पञ्जाब क्षेत्रक अन्य भाग (भारतक) हरियाणाहिमाचल प्रदेश राज्यसभमे अछि ।[३] एकर पश्चिममे पाकिस्तानी पञ्जाब, उत्तरमे जम्मू आ कश्मीर, उत्तर-पूर्वमे हिमाचल प्रदेश, दक्षिण आ दक्षिण-पूर्वमे हरियाणा, दक्षिण-पूर्वमे केन्द्र शासित प्रदेश चण्डीगढ आ दक्षिण-पश्चिममे राजस्थान राज्य अछि । राज्यक कूल जनसङ्ख्या २,४२,८९,२९६ अछि आ कूल क्षेत्रफल ५०,३६२ वर्ग किलोमिटर अछि । केन्द्र शासित प्रदेश चण्डीगढ पञ्जाबक राजधानी छी जेकि हरियाणा राज्यक सेहो राजधानी छी । पञ्जाबक प्रमुख नगरसभमे अमृतसर, लुधियाना, जालन्धर, पटियालाभटिन्डा छी ।[४]

इतिहास[सम्पादन करी]

सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]

  1. Census of India, 2011. Census Data Online, Population.
  2. "State Bird is BAAZ"
  3. "Punjab"। Overseas Indian Facilitation Centre। मूलसँ 6 January 2019 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 8 September 2011 {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  4. Singh, Pritam (2008). Federalism, Nationalism and Development: India and the Punjab Economy. London; New York: Routledge. प॰ 3. आइएसबिएन 0-415-45666-5. https://books.google.com/books?id=mQLDcjhNoJwC&printsec=frontcover. 

बाह्य जडीसभ[सम्पादन करी]

एहो सभ देखी[सम्पादन करी]