सूरत

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
—  शहर जिला मुख्यालय  —
क्षेत्रफल ३२७ कि.मी²

निर्देशाङ्क: २१°१०′N ७२°५०′E / २१.१७°N ७२.८३°E / 21.17; 72.83 सूरत गुजरात प्रान्तक एक प्रमुख शहर छी । यी शहर सूरत जिलाक प्रशासनिक मुख्यालय सेहो छी । तापी नदी सूरत शहरके मध्य सं भऽकs जाईत अछि। सूरत मुख्यत: कपड़ा उद्योग आर डाइमन्ड कटिंग & पोलिशिंगके लेल प्रसिद्ध अछि, अही कारन सं यी शहरक सिल्क सिटी आ डाइमन्ड सिटीके नामसं सेहो जानल जाइत अछि|


इतिहास[सम्पादन करी]

एहन समझल जाइत छै कि आधुनिक सूरत शहरक स्थापना पंद्रहम सताब्दीके अंतिम वर्षसभमे भेल छल| कहल जाईत छै कि १५१६ मे एकटा हिन्दू ब्राह्मण गोपी एकरा बसउने छलाह । १२हम सं १५हम शताब्दी धरि यी शहर मुस्लिम शासकसभ, पुर्तग़ालिसभ, मुग़लसभ आर मराठसभके आक्रमणक शिकार भेल छल। १५१४ मे पुर्तग़ाली यात्री दुआरते बारबोसा सूरतक वर्णन एक महत्त्वपूर्ण बंदरगाहके रूपमे केलक। १८हम शताब्दीमे धीरे-धीरे सूरतक पतन होबs लागल छल। ओही समय अंग्रेज़ आर डच, दुनु सूरत पर नियंत्रणक दावा केलक, लेकिन १८०० मे अंग्रेजसभक अही पर अधिकार भs गेल।

भौगोलिक स्थिति[सम्पादन करी]

सूरत भारतके पश्चिममे स्थित अछि आर एकर निर्देशांक २१.१७º उ. एवं ७२.८३º पु. अछि|

यातायात आ परिवहन[सम्पादन करी]

यह सड़क, रेल आर हवाई मार्गसं जुड़ल अछि।

कृषि आ खनिज[सम्पादन करी]

आसपासक इलाकामे खेती होईत अछि। कपास, बाजरा, दलहन आर चावल अही ठामक मुख्य पैदावार छी। वस्त्रोद्योग सूरत शहरमे ही केंद्रित छै। 1990 मे उइख, अंगूर आर केरा जका नकदी फसलसभक खेती कs शुरुआत केल गेल।

उद्योग आर व्यापार[सम्पादन करी]

पुर्तग़ालियसभ द्वारा (१५१२ एवं १५३०) सूरत कs जला देलक बाद यी एकटा बड़का विक्रय केंद्र बनल, जहिसं कपड़ा आर सोना कs निर्यात होईत छल। वस्त्रोद्योग आर जहाज निर्माण अही ठामके मुख्य उद्योग छल। अंग्रेजसभ १६१२ मे पहिल बेर अपन व्यापारिक चौकी यहीं पर स्थापित कएने छल। सूरतके हीरा पर पॉलिशके उद्योग प्रवासी मजदूरसभकs अपनी आर आकर्षित केलक। वर्तमानमे सूरत शहर देशमे वस्त्र निर्माणमे प्रथम स्थान पर अछि।

जनसंख्या[सम्पादन करी]

१९अम शताब्दीके मध्यमे सूरत एकटा गतिहीन नगर छल, जकर आबादी ८०००० छल

जलवायु[सम्पादन करी]

जिलासं औसत वार्षिक वर्षा १०७१ मिमी होइत अछि।

सूरतक समाचार पत्र[सम्पादन करी]

एहो सभ देखी[सम्पादन करी]