जोधपुर

Jodhpur जोधपुर
महानगर
मेहरानगढ़ किला, जोधपुर
देश	भारत
राज्य	राजस्थान
जिला	जोधपुर
स्थापना	सन् १४५९
संस्थापक	राव मन्दौरक जोधा
नामकरण	राव जोधा
क्षेत्रफल
• महानगर	२८९.६ किमी२ (१११.८ वर्गमाइल)
• महानगर	६२४.५ किमी२ (२४१.१ वर्गमाइल)
उन्नतांश	२३१ मिटर (७५८ फिट)
जनसङ्ख्या  (२०१६)
• महानगर	१६,३७,८१५
• क्रम	३५अम
• घनत्व	५७००/वर्ग किमी (१५०००/वर्ग माइल)
• महानगर	१७,२०,०००
भाषासभ
• आधिकारिक	मारवाडी, हिन्दी
समय क्षेत्र	युटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय)
डाक कोड	३४२००१
सवारी दर्ता	RJ 19
वेबसाइट	jodhpur.rajasthan.gov.in

जोधपुर (/ˈdʒɒdp/  सुनी ) भारतक राजस्थान राज्यक दोसर सभसँ पैग शहर छी । ई राज्यक दोसर सभसँ पैग महानगरीय क्षेत्र आ समुच्चा भारतमे ३५ अम सभसँ पेग शहर छी । ई ऐतिहासिक रजवाड़ा मारवाड़क याह नामसँ राजधानी सेहो होमैत छल । जोधपुर थार मरुभूमिक बीच अपन अनगिन्ती शानदार महलसभ, दुर्गसभ आ मन्दिरसभ भेल प्रसिद्ध पर्यटन स्थल छी ।

वर्ष पर्यन्त चमकैत सूर्य मौसमक कारण एकरा सूर्य नगरी सेहो कहल जाइत अछि । एतय स्थित मेहरानगढ़ दुर्गके घेरैवला हजारो बुलु मकानसभक कारण एकरा नीली नगरी क नाम सँ सेहो जानल जाइत अछि । एतय अवस्थित पुरान शहरक अधिकांश भाग याह दुर्गक घेरामे बैसल अछि, जकर प्रहरी दीवारमे बहुतरास द्वार बनल अछि, ओनातँ पिछ्ला किछ दशकसभमे याह दीवारक बाहर सेहो नगरक वृहत प्रसार भेल अछि । जोधपुरक भौगोलिक स्थिति राजस्थानक भौगोलिक केन्द्रक निकट अछि, जकर कारण ई नगर पर्यटकसभक लेल राज्य भरिमे भ्रमणक लेल उपयुक्त आधार केन्द्रक कार्य करैत अछि ।

वर्ष २०१४ मे विश्वके अति विशेष आवास स्थानसभमे (मोस्ट एक्स्ट्रा अर्डिनरी प्लेसेज अफ द वर्ल्ड) क सूचीमे प्रथम स्थान पर आएल छल । एक तमिल चलचित्र, आई, जे कि आई धरिक भारतीय सिनेमाक सबसँ महंग चलचित्र छी ओकर छायांकन एतय भेल अछि ।

नगर परिचय

सूर्य नगरी क नामसँ प्रसिद्ध जोधपुर शहर क पहचान एहि ठाममे रहल महलसभ आ पुरान घरसभमे लागल छितरक पत्थरसभ सँ होइत अछि, पन्द्रहम शताब्दीक विशालकाय मेहरानगढ़ दुर्ग, पत्थरिली चट्टान पहाड़ीपर, मैदानसँ १२५ मिटर उचाई पर विद्यमान अछि । आठ द्वारसभ आ अनगिनत बुजसँ युक्त ई शहर दस किलोमिटर लम्बा उंच दीवारसँ घेरल अछि ।

सोलहम शताब्दीक मुख्य व्यापार केन्द्र, किलासभक शहर जोधपुर, आब राजस्थानक दोसर विशालतम शहर छी । पुरा शहरमे वैभवशाली महल, किला आ मन्दिर, एक तरफ जतय ऐतिहासिक गौरवक जीवन्त करैत अछि ओतय दोसर दिस उत्कृष्ट हस्तकलासभ, लोक नृत्य, सङ्गीत आ प्रफुल्ल लोक शहरके आओरो रङ्गीन बनाबैत अछि ।

शिक्षा क्षेत्र

राजस्थानमे जोधपुर शिक्षाक क्षेत्रमे बहुत आगा अछि । दुर दुरसँ विद्यार्थी एतय पठन-पाठन करैलेल आबैत अछि । जोधपुरके चार्टर्ड एकाउन्टेन्टक खान कहल जाइत अछि । सम्पूर्ण भारतमे सबसँ बेसी सिए एतयसँ निकलैत अछि । शिक्षाक लेल एतय विभिन्न विकल्प मौजूद अछि । एतय विश्व प्रसिद्ध आइआइटी, नेशनल ल युनिवर्सिटी, एम्स, काजरी, आफरी आयुर्वेदिक विश्वविद्यालय अवस्थित अछि । एकर अलावा जयनारायण व्यास विश्वविद्यालय तथा राजस्थान विश्वविद्यालय सेहो अछि तथा एतय वालिकासभक लेल कलेजसभ सहो अछि ।

बाह्य जडीसभ

• आधिकारिक वेबसाइट