विशाखपट्नम

मैथिली विकिपिडियासँ, एक मुक्त विश्वकोश
(विशाखापट्टनमसँ पुनर्निर्देशित)
विशाखपट्नम
Visakhapatnam
విశాఖపట్నం
भाइज्याग - वेलटेयर
उपनाम(सभ): 
द सिटी अफ डेस्टिनी,
पूर्वी तटको गहना
आन्ध्र प्रदेशक आर्थिक राजधानी
देशभारत
राज्यआन्ध्र प्रदेश
जिलाविशाखपट्नम
नामकरणविशाख
सरकार
 • अङ्गविशाखपट्नम नगर निगम परिषद
क्षेत्रफल
 • महानगर५४०.०० किमी (२०८.५० वर्गमाइल)
 • महानगर५५७३ किमी (२१५२ वर्गमाइल)
उन्नतांश४५ मिटर (१४८ फिट)
जनसङ्ख्या
 (२०११)
 • महानगर२०३५९२२
 • क्रम१अम
 • घनत्व३८००/वर्ग किमी (९८००/वर्ग माइल)
 • महानगर५३,४०,०००
वासिन्दाभाइज्यागाइट
भाषासभ
 • आधिकारिकतेलुगु
समय क्षेत्रयुटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय)
डाक कोड
५३० ०XX, ५३१ १XX
टेलिफोन कोड+९१-८९१-XXX XXXX
सवारी दर्ताAP–31,32,33,34
वेबसाइटनगर निगम

विशाखपट्नम (उपनाम भाइज्याग) भारतक राज्य आन्ध्र प्रदेशक सबसँ पैग आ सबसँ बेसी जनसङ्ख्या भेल शहर छी । ई बङ्गालक खाडीक तटमे अवस्थित अछि । ई विशाखपट्नम जिलाक मुख्यालय शहर आ आन्ध्र प्रदेशक आर्थिक राजधानी छी ।[४] सन् २०११ क भारतक जनगणना अनुसार, ई शहरक जनसङ्ख्या २०,३५,९२२ रहल अछि जे एकरा भारतक सबसँ बेसी जनसङ्ख्या भेल १४अम क्रमक शहर बनेनाए अछि ।[१] विशाखपट्नम महानगरीय क्षेत्र भारतक महानगरीय क्षेत्रसभक आधारमे ९अम क्रममे रहल अछि जकर जनसङ्ख्या ५३,४०,००० रहल अछि ।[५]

ई एक प्राकृतिक तथा सुरक्षित समुद्री बन्दरगाह छी । कृषि तथा खनिज सम्पत्तिमे समृद्ध आन्ध्र प्रदेश, मध्य प्रदेशउडिसा राज्य एहि बन्दरगाहक पृष्ठ प्रदेश कहल जाइत अछि । ई एक उल्लेखनीय मत्स्य-शिकार केन्द्र सेहो छी । विशाखपट्नम आन्ध्र प्रदेशक उत्तरी सरकारी तटमे गोदावरी नदीक मुखक उत्तरमे अवस्थित अछि । विशाखपट्नमके भाइज्यागक नामसँ सेहो चिनहल जाइत अछि । विशाखपट्नम भारतक चारिम पैग बन्दरगाह छी । ई भारतीय नौसेनाक पूर्वी कमाण्डक केन्द्र छी ।

इतिहास[सम्पादन करी]

महत्त्व[सम्पादन करी]

विशाखपट्नमक बन्दरगाहक महत्व भारत भरि लोकप्रिय रहल अछि कियाकी ई कोरोमण्डल तटमे अवस्थित एकमात्र संरक्षित बन्दरगाह छी । एहिमे हालमे कएल सुधारसभ आब एतय १०.२ मिटर उँच पनडुब्बीसभके आश्रय देबमे सक्षम अछि । ई शहर एक महत्त्वपूर्ण पोत निर्माण केन्द्र सेहो छी । भारतमे बनल पहिल स्टीमरके विशाखपट्नमक बन्दरगाहमे सन् १९४८ मे उद्घाटन कएल गेल छल । विशाखपट्नम क्षेत्रक अर्थव्यवस्थाक आधार कृषि छी ।

शिक्षण संस्थान[सम्पादन करी]

बङ्गालक खाडीक उत्तरी ध्रुवमे अवस्थित उपनगर वाल्टेयरमे आन्ध्र विश्वविद्यालय रहल अछि । एतयक शैक्षिक संस्थानसभमे आन्ध्र मेडिकल कलेज, कलेज अफ नर्सिङ्ग, कलेज अफ इन्जिनियरिङ, गान्धी इन्स्टट्युट अफ टेक्नोलोजी एण्ड म्यानेजमेन्ट आ बहुतेक महाविद्यालय अछि ।

उद्योग[सम्पादन करी]

विशाखपट्नममे पनिया जहाज बनाबैवला कारख़ाना रहल अछि । ई एकटा प्राकृतिक तथा सुरक्षित समुद्री बन्दरगाह छी । कृषि तथा खनिज सम्पत्तिमे समृद्ध आन्ध्र प्रदेश, मध्य प्रदेश आ उडिसा राज्य एहि बन्दरगाहक पृष्ठ प्रदेश कहल जाइत अछि । ई एक उल्लेखनीय मत्स्य-शिकार केन्द्र सेहो छी ।

पर्यटन[सम्पादन करी]

विशाखपट्नम प्राचीन बौद्ध विरासत, भूवैज्ञानिक चमत्कार, प्रसिद्ध मन्दिरसभक एक उदार मिश्रणमे संस्कृति, कला आ शिल्प आदिक लेल प्रसिद्ध अछि । ई शहर समयानुसार परिवर्तनशील अछि आ परिमार्जित होइत आएल अछि, एतय धरि की ई शहर अपन समृद्ध इतिहासक संरक्षण प्रति सजग अछि । एकर सुन्दर पूर्वी घाट बङ्गालक खाडीक बुलु पानि उपर एक गजब स्पर्श दैत अछि ।

सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]

  1. १.० १.१ "Municipalities, Municipal Corporations & UDAs" (PDF)Directorate of Town and Country Planning। Government of Andhra Pradesh। मूल (PDF)सँ 7 June 2016 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 29 January 2016
  2. २.० २.१ "Key Facts on VMR" (PDF)Visakhapatnam Urban Development Authority। pp. 44–45। मूल (PDF)सँ 2018-12-25 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 21 December 2015 {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  3. "Elevation for Visakhapatnam"Veloroutes। अन्तिम पहुँच 26 August 2015
  4. "Administration-AP-Financial Capital"। Visakhapatnam। 29 April 2015। अन्तिम पहुँच 13 August 2015
  5. "Key Facts Of VMR www.vuda.gov.in" (PDF)मूल (PDF)सँ 2018-12-25 कऽ सङ्ग्रहित। अन्तिम पहुँच 17 February 2016 {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

बाह्य लिङ्कसभ[सम्पादन करी]

एहो सभ देखी[सम्पादन करी]