कोयम्बटोर
| कोयम्बटोर கோயம்புத்தூர் कोवाई Coimbatore | |
|---|---|
| शहर | |
 मरुदामलाई मोरुगन मन्दिर | |
| नाम: दक्षिण भारतको म्यानचेस्टर | |
  कोयम्बटोर | |
| निर्देशाङ्क: ११°१′६″उ॰ ७६°५८′२१″पू॰ / ११.०१८३३°N ७६.९७२५०°Eनिर्देशाङ्क: ११°१′६″उ॰ ७६°५८′२१″पू॰ / ११.०१८३३°N ७६.९७२५०°E | |
| देश |  भारत |
| राज्य | तमिलनाडु |
| क्षेत्र | कोङ्गु नाडु |
| सरकार | |
| • प्रकार | मेयर परिषद |
| • अङ्ग | कोयम्बटोर शहर नगर निगम |
| क्षेत्रफल | |
| • शहर | २४६.७५ किमी२ (९५.२७ वर्गमाइल) |
| • मेट्रो | ६४२.१२ किमी२ (२४७.९२ वर्गमाइल) |
| क्षेत्र क्रम | २ |
| उँचाई | ४११.२ मिटर (१३४९.१ फिट) |
| जनसङ्ख्या (२०११) | |
| • शहर | १६,०१,४३८[१] |
| • मेट्रो | २१,३६,९१६[२] |
| • मेट्रो क्रम | १६अम |
| मूलवासी नाम | कोयम्बटोरियन |
| भाषासभ | |
| • आधिकारिक | तमिल आ अङ्ग्रेजी |
| समय क्षेत्र | भारतीय मानक समय (युटिसी+५:३०) |
| हुलाक कोड | ६४१xxx |
| टेलिफोन कोड | +९१-४२२ |
| गाडी दर्ता | TN 37 (दक्षिण), TN 38 (उत्तर), TN 66 (केन्द्रीय), TN 99 (पश्चिम) |
| वेबसाइट | कोयम्बटोर नगर |
कोयम्बटोर, कोयम्बतुर, कोयम्बटुर वा कोवाई [koːʋəj]क नामसँ प्रसिद्ध, तमिलनाडु राज्यक एक शहर छी । कर्नाटक आ तमिलनाडु राज्यक सिमानामे अवस्थित ई शहर मुख्य रूपसँ एकटा उद्योगिक नगरी छी । ई शहर सम्पूर्ण भारतसँ रेलवे, राजमार्ग आ वायु मार्गसँ व्यवस्थित तरिकासँ जुडल अछि अछि ।
कोयम्बटोर एकटा महत्वपूर्ण उद्योगिक शहर छी । दक्षिण भारतक म्यानचेस्टरक नामसँ प्रसिद्ध कोयम्बटोर एक प्रमुख कपडा उत्पादनक केन्द्र छी । नीलगिरी हिमालक तराईमे अवस्थित ई शहर पुरे वर्ष अनुकुलित मौसमक महसुस कराबैत अछि । दक्षिणसँ नीलगिरीक यात्रा करैलेल आएल पर्यटकसभ कोयम्बटोर शहरके आधार शिविर जका प्रयोग करैत अछि । कपडा उत्पादन कारखानासभ वाहेक एतय कयन पर्यटकीय स्थलसभ अछि जतय भ्रमण करैलेल आएल पर्यटकसभ घुमि सकैत अछि । एतय रहल जैविक उद्यान, कृषि विश्वविद्यालय सङ्ग्रहालय आ भिओसी पार्क विशेष रूपसँ पर्यटकसभके आकर्षित करैत अछि । कोयम्बटोरमे बहुतेक हिन्दू मन्दिरसभ अछि जाहिकारण ई शहरक हिन्दू धर्मावलम्बी महत्वके थप करैत अछि । भारतक प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीक भारतमे १०० स्मार्ट सिटी बनाबैक निर्णय अन्तर्गत ई शहरके सेहो चुनल गेल अछि ।[३][१]
उत्पति[सम्पादन करी]
कोयम्बटोरक नाम उत्पतिमे विभिन्न सिद्दान्तसभ विद्यमान अछि । ओहिमेसँ एक सिद्दान्त अनुसार कोयम्बटोर नाम कोवनपुथुर ('कोवानक नव शहर' सँ पृथक भऽ आएल अछि), कोवान वा कोयानक मुखिया कोयम्बटोर सँ विकसित भेल अछि।[४]
इतिहास[सम्पादन करी]
जनसङ्ख्या[सम्पादन करी]
भारतक जनगणना सन् २०११ अनुसार कोयम्बटोर शहरक जनसङ्ख्या १६,०१,४३८ रहल अछि ।[२][१] एतयक लिङ्ग अनुपात अनुसार १,००० पुरुषमे कूल ९९७ महिला आबैत अछि ।[५] ई चेन्नई बाद तमिलनाडु राज्यक सबसँ पैग शहर छी ।[६]
प्रमुख आकर्षण[सम्पादन करी]
भिओसी पार्क[सम्पादन करी]
भिओसी पार्क कोयम्बटोरक प्रमुख आकर्षण छी ।
कृषि विश्वविद्यालय[सम्पादन करी]
तमिलनाडु कृषि विश्वविद्यालय कोयम्बटोरक रोचक पर्यटक स्थलसभ मे सँ एक छी । रेलवे स्टेशनसँ पाँच किलोमिटरक दूरीमा अवस्थित ई विश्वविद्यालय एसियाक उत्कृष्ट कृषि विश्वविद्यालयसभमेसँ एक छी ।
पेरुर मन्दिर[सम्पादन करी]
पेरुर कोयम्बटोरसँ ६ किलोमिटरक दूरीमे अवस्थित एकटा छोट शहर छी । एकर मुख्य आकर्षण पेरुर मन्दिर छी जतय सात कोङ्गु शिवालयममेसँ एक अछि ।
सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]
- ↑ १.० १.१ १.२ "Smart city challenge, Coimbatore", Government of India, अन्तिम पहुँच १५ दिसम्बर २०१५।
- ↑ २.० २.१ "INDIA: Tamil Nādu", citypopulation.de, अन्तिम पहुँच ४ मार्च २०१६।
- ↑ http://www.firstpost.com/business/why-only-98-cities-instead-of-100-announced-all-questions-answered-about-smart-cities-project-2410576.html
- ↑ "Coimbatore: turning modern, yet retaining its old charm", The Hindu, १८ जून २०११, अन्तिम पहुँच ३१ जनवरी २०१३।
- ↑ "Census Info 2011 Final population totals", Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India, २०१३, अन्तिम पहुँच २६ जनवरी २०१४।
- ↑ "Major Agglomerations" (PDF), The Registrar General & Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India, २०११, अन्तिम पहुँच ३१ मई २०१५।
बाह्य लिङ्कसभ[सम्पादन करी]
 |
Coimbatore वा कोयम्बटोर विकिस्नरीमे, एक मुक्त शब्दकोशमे देखी । |
 |
विकिमिडिया कमन्समे आर बहुत रास कोयम्बटोरसँ सम्बन्धित मिडिया सामग्रीसभ अछि । |
कोयम्बटोर विकिभोएज सँ यात्रा सहयोगी- कोयम्बटोर नगर निगम परिषद
